Nederlander wint Ig Nobelprijs met 350.757 keer kop of munt gooien

De Nederlandse hoogleraar Eric-Jan Wagenmakers heeft een Ig Nobelprijs gewonnen in de categorie Waarschijnlijkheid voor zijn onderzoek naar kop of munt. Het is het vijfde jaar op rij dat Nederlandse onderzoekers in de prijzen vallen. Ook Nederlands onderzoek naar dronken wormen viel in de prijzen.

De Universiteit van Amsterdam (UvA) onderzocht met een team van internationale wetenschappers een eerdere wetenschappelijk onderbouwde voorspelling dat de munt bij kop of munt het vaakst landt op de kant die boven werd gehouden, maar dat het heel weinig scheelt. De theorie was nog nooit uitgebreid onderzocht.

Wereldwijd werd daarom voor het onderzoek 350.757 keer een muntje opgegooid door 48 deelnemers. Dat duurde naar schatting in totaal zo'n 650 uur. Daaruit bleek inderdaad dat de kans niet fiftyfifty is, maar dat er 51 procent kans is dat de munt op de kant eindigt die aanvankelijk boven lag.

Dat komt door de worp, vertelde Wagenmakers vorig jaar al in Het Parool. "We hebben een soort wiebel wanneer we met een muntje gooien. Die zorgt ervoor dat de munt net iets langer in de lucht blijft." Bij de uitreiking in de VS zei Wagenmakers dat hij "iedereen van harte uitnodigt om het experiment te herhalen".

Ludiek

De Ig Nobelprijzen zijn prijzen die jaarlijks in tien categorieën worden toegekend voor ludieke en verrassende onderzoeken die in erkende wetenschappelijke tijdschriften zijn gepubliceerd. De onderzoeken moeten mensen aan het lachen maken, maar ook aanzetten tot nadenken.

Het was voor het eerst sinds 2019 dat er weer een fysieke prijsuitreiking was. Die was op het Massachusetts Institute of Technology (MIT) en ging gepaard met flink wat bedoelde chaos. Zo was er een meisje dat hard schreeuwde dat ze zich verveelde als de prijswinnaars weg moesten gaan en kwam er onverwachts een groep binnen die zogenaamd werd rondgeleid op MIT.

Tweede Nederlandse winnaar

Ook een ander UvA-onderzoek viel in de prijzen. In de categorie Scheikunde won een Nederlands-Frans team. Zij lieten dronken en nuchtere wormen met elkaar racen voor het bestuderen van de scheiding van actieve polymeren.

Andere prijzen gingen onder meer naar de Amerikaan James Liao voor het demonstreren van de zwemcapaciteit van een dode forel. "Ik kwam erachter dat een levende vis meer beweegt dan een dode vis, maar niet zo heel erg veel", zei Liao. "Een dode forel die achter een stokje wordt aangetrokken beweegt zijn staart ook met de stroming mee, zoals een levende vis die op wervelende draaikolken surft. Een dode vis doet levendevisdingen."

Ook viel een onderzoek in de prijzen waarin werd aangetoond dat nepmedicijnen die bijwerkingen veroorzaken effectiever kunnen zijn dan nepmedicijnen zonder bijwerkingen. Een onderzoek naar sommige zoogdieren die door hun anus kunnen ademen kreeg eveneens een prijs.

De Ig Nobelprijzen worden gezien als de ludieke tegenhanger van de echte Nobelprijzen. Ze worden meestal vlak voor de bekendmaking van de echte Nobelprijzen uitgereikt door het humoristische tijdschrift Annals of Improbable Research.