Bedrijven krijgen korting als ze niet altijd stroom afnemen

• 

  Rob Koster

  Economieverslaggever

De beheerder van het hoogspanningsnet, Tennet, sluit vandaag het eerste energiecontract af waarbij een grootverbruiker niet altijd elektriciteit kan afnemen of leveren. Het gaat om Giga Storage, dat een grote batterij gaat bouwen in Delfzijl.

In het contract staat dat het bedrijf 85 procent van de tijd gebruik kan maken van de hoogspanningsaansluiting. Door genoegen te nemen met een beperkte leveringszekerheid worden de transportkosten van het bedrijf gehalveerd en komt het niet op de wachtlijst te staan.

Op dit moment staan er in Nederland in totaal zo'n 9500 bedrijven op de wachtlijst voor een nieuwe of een zwaardere elektriciteitsaansluiting. Nog eens 10.000 bedrijven wachten op een aansluiting om stroom te kunnen leveren. De capaciteitsproblemen op het stroomnet zijn er niet de hele dag, maar beperken zich tot piekmomenten.

Door bedrijven te verleiden om mee te bewegen met vraag en aanbod van duurzame elektriciteit, probeert Tennet de problemen op die piekmomenten op te lossen. De wachtlijsten voor bedrijven om aangesloten te worden op het net kunnen dan verminderd worden. Als tegemoetkoming betalen de bedrijven die zo'n contract afsluiten de helft minder voor het gebruik van het hoogspanningsnet. Dat kan voor grote afnemers miljoenen euro's per jaar schelen.

Meer weten over de problemen op het stroomnet? In de video leggen we uit wat er speelt:

Het contract met Giga Storage leidt er ook toe dat Tennet snel een extra buffer krijgt voor problemen op het hoogspanningsnet. De exploitant van grote batterijen slaat overtollige elektriciteit uit zon en wind op en levert die terug aan het net als er een tekort is.

Over een paar jaar komt meer dan 70 procent van de elektriciteit in Nederland uit zon en wind. Energiebedrijven en netbeheerders moeten ervoor zorgen dat dan niet overal het licht uitgaat op de momenten dat er even geen zon en wind is.

Nederland is gewend aan een heel hoge leveringszekerheid voor elektriciteit. Vanwege de toename van het gebruik van (duurzame) elektriciteit wordt het heel duur om vast te houden aan een leveringsgarantie van bijna 100 procent op piekmomenten. De netbeheerders zouden dan overal een soort 'zesbaans-elektriciteitssnelwegen' moeten aanleggen om 'file in de spits' te voorkomen.

Toezichthouder ACM heeft de nieuwe contractvorm van Tennet mogelijk gemaakt door toe te staan dat netbeheerders tijdsduurgebonden en tijdsgebonden contracten afsluiten. Ook mogen netbeheerders gaan kijken naar de maatschappelijke noodzaak van een elektriciteitsaansluiting. Dat moet voorkomen dat bijvoorbeeld scholen en ziekenhuizen achteraan moeten sluiten bij de wachtlijst voor elektriciteitsaansluitingen.

Of de nieuwe contractvorm van Tennet de problemen op het elektriciteitsnet gaat oplossen, is de vraag. Het is voor een batterij-exploitant die draait op het meebewegen met vraag en aanbod van duurzame elektriciteit een goede oplossing. Maar voor fabrieken die volcontinu productie leveren wordt het een stuk ingewikkelder. Tot nu toe waren de pogingen om bedrijven minder te laten produceren tijdens piekmomenten nog niet erg succesvol.