Werken in de warmte: onderzoeker pleit voor meer regels in Arbowet
Zuchten, puffen en verkoeling zoeken; werken in de hitte kan voor veel mensen een uitdaging zijn. En met meer warme dagen in aantocht en de aanhoudende hitte door klimaatverandering wordt het steeds moeilijker om ook op de werkvloer het hoofd koel te houden.
Onderzoeker Jan Popma van de Vrije Universiteit in Amsterdam deed onderzoek naar hitte op de werkvloer en kwam tot de conclusie dat er een duidelijkere grens nodig is in de huidige wetgeving, zeker voor mensen die buiten werken.
In de huidige Arbowet, die regels bevat voor werkgevers en werknemers rondom gezondheid en veiligheid, staat geen grenswaarde voor werken in de hitte. Dat komt volgens vakbond FNV omdat de risico's niet alleen van de temperatuur afhangen, maar ook van onder andere de luchtvochtigheid en werkkleding. Tot 2013 stond die grenswaarde wel in de Arbowet. Sinds het schrappen van die grenswaarde moeten werkgevers en werknemers onderling afspraken maken over hoe ze tijdens de hitte werken.
En dat is precies waar het probleem zit, denkt de onderzoeker. Want er zijn wel regels, maar die zijn volgens Popma niet duidelijk genoeg, "Als je naar de wet kijkt, staat er een bepaling in dat werknemers geen schade mogen ondervinden van hitte op de werkplek, maar er staat heel weinig dat daarvoor houvast geeft voor werkgevers en werknemers", vertelt Popma in het NOS Radio 1 Journaal.
Vooral mensen die buiten moeten werken, hebben het zwaar te verduren, vertelt Popma. Hij keek voor zijn onderzoek naar landen als Griekenland en Spanje, waar het kwik regelmatig de 40 graden of meer haalt en waar het werk dan wordt stilgelegd. Dat zou hier ook voor bijvoorbeeld mensen in de bouw en terrasmedewerkers moeten gaan gelden, vindt hij. "Nu wordt het hier niet snel boven de 40 graden, maar werken in 35 graden is ook al te veel."
Volgens vakbond FNV werken in Nederland zo'n 500.000 mensen buiten. Ook de vakbond vindt dat er, in tegenstelling tot andere landen, onvoldoende wettelijke kaders zijn om werkenden te beschermen. "De laconieke houding die we hebben in Nederland rondom werken in de hitte en in de directe zon is onterecht", stelt vicevoorzitter Kitty Jong.
"Terwijl de schokkende cijfers ons om de oren vliegen en de klimaatverandering voor steeds extremer weer zorgt, hebben we als land geen idee, geen plan van aanpak en geen actuele wetgeving. We zijn naïef en onvoorbereid en dat moet anders", vindt Jong.
Structurele voorzieningen
Onderzoeker Popma wijst erop dat werken tijdens extreme hitte kan leiden tot verminderde concentratie, wat ongevallen kan veroorzaken. Nog moeilijker is het voor kwetsbare mensen, bijvoorbeeld met hartklachten of diabetes. "Zij kunnen een hitteberoerte krijgen, al is dat wel een extreem voorbeeld."
Daarom moeten werkgevers volgens Popma zoveel mogelijk doen om het werknemers zo aangenaam mogelijk te maken. Een hittebestendig gebouw en een goede airconditioning doen voor binnenwerkers wonderen. Buiten zijn structurele voorzieningen zoals drinkwater en beschermende kleding belangrijk.
Ook extra pauzes en een tropenrooster kunnen buiten helpen, denkt Popma. "Al is dat best ingewikkeld, omdat het extra geld kost." Maar het belangrijkste is volgens de onderzoeker van de Vrije Universiteit om de grenswaarde terug te krijgen in de Arbowet. "Want dan weet iedereen in ieder geval welke maatregelen ze verplicht moeten nemen."
