Overleden Engelandvaarder Ellis Brandon was 'krachtige en dappere vrouw'
Het Koninklijk Huis zegt dat Nederland "grote dank verschuldigd is" aan verzetsvrouw Ellis Brandon, die op 101-jarige leeftijd is overleden. Zij was voor zover bekend de oudste Engelandvaarder die nog in leven was.
"Wij herinneren ons haar als een vrouw met een scherp afgesteld gevoel voor goed en kwaad", staat in een bericht van koning Willem-Alexander, koningin Máxima en prinses Beatrix. "Zij liet zich niet intimideren door dreiging en gevaar en hield vast aan haar overtuiging dat vrijheid boven alles gaat. Nederland is haar grote dank verschuldigd."
Brandon was een van de weinige vrouwen die in de Tweede Wereldoorlog vanuit Nederland naar Engeland uitweek, om vanuit daar de strijd voort te zetten. In tegenstelling tot wat vaak wordt gedacht, maakten de meeste van de 2000 Engelandvaarders de oversteek niet met een bootje vanaf de Nederlandse kust. De route voerde in verreweg de meeste gevallen met een grote omweg, via landen als Portugal en Zweden.
Verzetswerk in Nederland
Voorzitter Paul Bartelings van het Museum Engelandvaarders in Noordwijk zag Brandon vorig jaar nog, bij haar thuis in België. "Toen bleek weer wat voor krachtige en dappere vrouw het is. Ze kon op 100-jarige leeftijd nog heel inspirerend praten over wat ze heeft gedaan in haar strijd tegen de Duitse bezetter. Daar was ze ook trots op."
Vóór haar tijd in Engeland was Brandon actief in het verzet in Nederland. Ze hielp Joodse gezinnen, verspreidde illegale kranten en was betrokken bij de diefstal van bonkaarten voor brandstof, eten en kleding.
Eenmaal in Londen viel het toch wat tegen. Brandon wilde graag als spion aan de slag in Nederland, maar dat lukte niet. Ze kreeg een kantoorbaantje bij het Nederlandse ministerie van Binnenlandse Zaken in Londen. Uiteindelijk kon ze zich aansluiten bij het Vrouwen Hulpkorps, een legeronderdeel speciaal voor vrouwen. Ook mocht ze vanaf het dak van het ministerie in de gaten houden of er vijandelijke vliegtuigen aankwamen.
Brandon was na de oorlog een trouwe bezoeker van bijeenkomsten van de Stichting Genootschap Engelandvaarders, vertelt voorzitter Bartelings van het museum. "Brandon was daar heel vaak bij aanwezig, ook bij de laatste reünie in 2018. Zij bleef actief haar ervaringen delen, om zo erkenning te krijgen voor de strijd van de Engelandvaarders tegen de bezetter. Ze was ook geregeld aanwezig bij de Nationale Dodenherdenking op de Dam in Amsterdam."
Op de website van het museum is een herdenkingsbericht geplaatst. Ze wordt gememoreerd aan de hand van een karakterschets eerder in de Volkskrant: "Een eigenzinnige, levenslustige dame die knalroze lippenstift droeg en door haar woonplaats scheurde in haar Volkswagen Caddy".
