Al langer zorgen over wolven bij Leusden: 'Overheid is te afwachtend'
De rentmeester van het Utrechtse landgoed Den Treek waarschuwt al langer voor de wolven in het gebied bij Leusden. Gisteren werd een meisje bij een natuuruitje gebeten door het roofdier, zo meldt haar buitenschoolse opvang. Ze schrok en liep lichte verwondingen op, maar maakt het weer goed.
"We zijn nu allemaal wakker geschud, maar het is iets waar ik al maanden mee bezig ben", zegt Wilbert Nijlant. "Ze volgen wandelaars, ze volgen fietsers, ze volgen paarden, die in paniek raken en op hol slaan."
Nijlant wijst erop dat er al meerdere keren schapen zijn doodgebeten in het gebied, zelfs achter een wolfwerend hek. Ook verdween er begin deze maand een aangelijnde hond. "Je kon dit incident dus zien aankomen."
Agressief wil wolvenexpert Glenn Lelieveld dit gedrag niet noemen. "Agressief gedrag is moedwillig schade berokkenen aan een ander. Wolven kunnen zich wel verdedigen als ze in het nauw worden gedreven of als er iets bij hun welpen gebeurt."
"Wolven gedragen zich het hele jaar door anders", legt hij uit. "Als er welpen zijn die gevoerd moeten worden, wordt er meer gejaagd. Normaliter heeft een roedel 200 vierkante kilometer nodig om de jongen te voeden met wilde hoefdieren. Al zien we op de Veluwe dat door de vele veedieren daar de territoria wat kleiner kunnen zijn. Het is even afwachten hoe zich dat hier ontwikkelt."
Heel ongewoon
Ecoloog Leo Linnartz van ARK Natuurontwikkeling is verbaasd door het gedrag van de dieren. "Het is heel ongewoon dat wolven mensen aanvallen. Er zijn Europa-breed heel weinig voorvallen waarbij het misgaat."
Linnartz is blij dat de provincie adviseert het gebied te mijden om verdere confrontaties te voorkomen. Hij vindt dat deze pauze meteen gebruikt moet worden voor onderzoek. "Het is goed om serieus te kijken wat hier nou aan de hand is. Wat gaat hier mis dat elders wel goed gaat? Alleen dan kunnen we goed actie ondernemen."
Nijlant pleit ervoor meteen in te grijpen. "De wolf is een prachtig dier, maar je kunt je afvragen of wolven moeten wonen in een gebied waar meer dan 1 miljoen bezoekers per jaar lopen. Zelf ben ik van mening van niet."
Vangen of schieten
"De tijd van makkelijke oplossingen zijn we voorbij. Het is twee over twaalf", maant de rentmeester. "De enige oplossing is dat de wolf hier verdwijnt. Dat betekent dat je moet vangen of misschien wel schieten."
Linnartz vindt dat dweilen met de kraan open. "Dat betekent dat als morgen een volgende wolf denkt 'mooi plekje voor mij', je weer hetzelfde riedeltje hebt. Pas als wij snappen wat daar nou precies aan de hand is kun je dit voorkomen."
Eerder deze maand naderde een wolf in Den Treek enkele hardlopers:
Ecoloog Linnartz heeft liever dat er vooraf beter wordt nagedacht over hoe mens en wolf kunnen samenleven. "De overheid is te afwachtend. Al vijftien jaar proberen we Nederland voor te bereiden op de komst van de wolf, maar een wolveninformatiecentrum is er bijvoorbeeld nog niet. Ook het wolvenmanagementplan is vooral een stukje papier."
Ponykampen
Rentmeester Nijlant zegt ook weinig gehoor te hebben gevonden bij gemeente en provincie. "We hadden vooraf discussie moeten voeren of er überhaupt wel ruimte is voor de wolf", meent hij. "Ik vind van niet."
Hij vreest een verloren zomer voor Den Treek als er niet wordt ingegrepen. Mountainbikers en wandelaars kunnen dan worden geweerd, campinggasten weggestuurd, ponykampen afgezegd. "Het is nogal een draconische maatregel om te zeggen: 'gooi het landgoed maar dicht'."
Linnartz erkent dat het ingrijpend is voor recreanten in het natuurgebied. "Maar als je kijkt naar het grotere plaatje dan is het eigenlijk best logisch dat er plekken zijn met rust voor wild. Als je iets van natuur wil behouden, dan moet je als mens af en toe een stapje terug doen."
Het zal een discussie zijn die vaker in Nederland gaat spelen. Expert Lelieveld verwacht namelijk wolven op meer plekken. "Alleen het westen vinden wolven niet echt interessant. Veengebied, kleigrond, daar houden ze niet van en er zijn wel heel erg veel mensen. Alle hogere zandgronden met bos zijn geschikt: Brabant, Limburg, Overijssel."
Toch verwacht hij niet meteen meer problemen. "De meeste wolven hebben weinig last van ons mensen. Ze zoeken de rustige plekken op en zijn vooral 's nachts actief. Je kunt dus hetzelfde landschap delen en elkaar toch mislopen."