Genocide Srebrenica in Den Haag herdacht met vredesmars, krans en stilte

In Den Haag is de genocide in Srebrenica herdacht met toespraken, een moment van stilte en het voorlezen van namen van slachtoffers die vandaag in Srebrenica zijn begraven. Duizenden mensen waren bij de herdenking van het bloedbad, vandaag 29 jaar geleden.

De genocide wordt jaarlijks op 11 juli herdacht in Den Haag. Dit jaar gebeurde dat voor het eerst als onderdeel van de door de Verenigde Naties vastgestelde internationale herdenking, die ook in Srebrenica zelf plaatsvindt.

De Bosnische enclave Srebrenica viel op 11 juli 1995 in handen van Bosnisch-Servische troepen. Nederlandse blauwhelmen waren op dat moment verantwoordelijk voor de veiligheid in het gebied. Na de val van de enclave werden meer dan 8000 mannen en jongens gedeporteerd en vermoord.

In een toespraak sprak de nieuwe staatssecretaris van Defensie, Gijs Tuinman, over zijn eigen herinneringen aan de gebeurtenissen in Srebrenica. "De oorlog in voormalig Joegoslavië kreeg ik mee via brieven die de dochter van een familievriend aan haar moeder schreef. Het was 1992 en ze maakte deel uit van de VN-vredesmacht Unprofor. Ook toen al liep de spanning op. Het greep me aan dat hulpkonvooien werden tegengehouden, zelfs werden gegijzeld, en ik in Nederland op de bank zat en niets kon doen. Ik kan u zeggen: 'Srebrenica' heeft mijn beroepskeuze beïnvloed."

'Herdenking nu internationaal erkend'

Tuinman diende lang in het leger, ging meerdere keren op missie naar Afghanistan en Afrika en ontving onder meer de Militaire Willems-Orde. "Al dertig jaar word ik gedreven door het bestrijden van onrecht. Als militair, maar ook nu als staatssecretaris", zei hij bij de herdenking.

Hij benadrukte dat Nederland en Bosnië en Herzegovina "een gezamenlijke geschiedenis hebben" en daardoor voor altijd met elkaar verbonden zijn. "Deze dag wordt nu internationaal erkend, en dat is ontzettend belangrijk."

Tribunaal

Hij wees ook op de belangrijke rol van het Joegoslaviëtribunaal. De vredesmars die voorafging aan de herdenking leidde langs de gevangenis in Scheveningen, waar de hoofdverantwoordelijke voor de genocide in Srebrenica, Ratko Mladic, zijn dagen slijt.

"Het recht heeft zijn beloop gekregen", zei Tuinman. "De geschiedenis verander je er niet mee. Uw dierbaren krijgt u er niet mee terug. Maar het is essentieel dat oorlogsmisdadigers hun straf niet ontlopen. Ondertussen hebben u en uw kinderen in Nederland een nieuw leven opgebouwd. Dat vergt moed en doorzettingsvermogen, en daar mag u trots op zijn."

Bij het voormalig Joegoslaviëtribunaal werd tijdens de vredesmars een krans gelegd, bij de plek waar nabestaanden en andere betrokkenen een Nationaal Monument ter nagedachtenis aan de genocide in Srebrenica willen hebben.

Ook in Srebrenica zelf kwamen vandaag duizenden mensen bijeen. Ieder jaar worden daar nog slachtoffers van de genocide begraven. De lichamen van de meeste doden zijn aangetroffen in 87 massagraven. De resten van veel slachtoffers zijn incompleet en naar zo'n duizend lichamen wordt nog gezocht. Vandaag werden de resten van veertien doden begraven op de begraafplaats Srebrenica-Potočari.