AIVD waarschuwde OM, twee verdachten in soevereinenzaak langer vast
Een man uit Deventer die volgens het OM vermoedelijk in opstand wilde komen tegen de Nederlandse staat, blijft langer vastzitten. Dat geldt ook voor een man uit Olst-Wijhe die op 5 april in de gemeente Raalte drie handvuurwapens en munitie aan de Deventenaar overdroeg. Ze werden ter plekke aangehouden. De twee stonden vanmorgen voor de rechter in Rotterdam.
Het Openbaar Ministerie verklaarde daar dat het onderzoek in deze zaak in maart is gestart, na een ambtsbericht van de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst AIVD. Daarin stond onder meer dat de man uit Deventer "de functie van sheriff had bij Common Law Nederland Earth" en op zoek was naar wapens en munitie voor meerdere personen.
De term "common law" is jargon uit de soevereinenbeweging. Daarin zijn mensen actief die het gezag van de overheid en overheidsinstanties niet erkennen. Aanhangers van deze beweging zouden "tribunalen" willen oprichten voor de behandeling van klachten over de overheid en "sheriffs" aanstellen om hun eigen vorm van recht te handhaven.
Tegenover de politie verklaarde de Deventenaar dat hij bij de man uit Olst-Wijhe in november tien vuurwapens had aangeschaft. Die waren volgens hem bedoeld om zich te beschermen "als Nederland een keer zou worden overlopen".
In geheimtaal: bananen
In het onderzoek stuitte de politie of de AIVD op chats waaraan ook de vier verdachten deelnamen die vorige week zijn opgepakt. In die chats werd in verdekte termen over de aanschaf van wapens ('bananen') en munitie ('bananensmaakvullers') en betalingen gesproken.
Op 4 maart vond op een sportpark in Raalte een ontmoeting plaats tussen de man uit Deventer, de wapenhandelaar uit Olst-Wijhe en twee andere verdachten. De AIVD maakte daar heimelijk opnamen van. Daarop is volgens het OM te horen dat de wapenhandelaar te horen krijgt waarvoor de wapens zijn bedoeld. "Om gewelddadig in opstand te komen tegen de Nederlandse overheid", aldus het OM.
Op de telefoon van de man uit Deventer is volgens het OM ook te vinden dat hij op 12 december 2023 een van de andere verdachten uitnodigde om mee te gaan naar de "uitvoering van een vonnis van de juryrechtspraak". Dit werd door het OM niet nader toegelicht.
Uit de hand gelopen hobby
Voor het OM is de zaak duidelijk: de man uit Deventer wilde zich bewapenen voor een opstand tegen de Nederlandse overheid. Hij zou bereid zijn geweest die wapens te gebruiken. De man uit Olst-Wijhe was daar volgens justitie in ieder geval vanaf 4 maart van op de hoogte, maar bleef uit winstbejag bereid meer wapens te leveren.
De man uit Deventer wilde zelf niets over de zaak kwijt. Zijn advocaat liet wel weten dat hij zich wilde verdedigen "als Rusland zou aanvallen".
De verdachte uit Olst-Wijhe zei veel spijt te hebben. "Soeverein, ik heb er nog nooit van gehoord." Zijn advocaat zei dat hij niet wist waarvoor de wapens bedoeld waren. De handel in wapens zou een uit de hand gelopen hobby zijn, die begon met het schieten met luchtbuksen.
Het onderzoek in de zaak wordt voortgezet. Wanneer de andere vier voor de rechter moeten verschijnen, is nog niet bekend.
