Oranje een team in crisis? Koeman heeft wel voor hetere vuren gestaan

• Thierry Boon

  volgt het Nederlands elftal

Hij heeft voor hetere vuren gestaan, Ronald Koeman. Het Nederlands elftal staat in de achtste finales van het EK, maar toch overheerst het chagrijn, na de 3-2 nederlaag tegen Oostenrijk.

De druk op Koeman wordt opgevoerd. En dat is zeker niet voor het eerst in zijn trainersloopbaan.

Crisis bij Ajax eindigt in opstappen

Het is november 2004 en het is weer eens crisis bij Ajax. Het dolende elftal, het seizoen ervoor nog kampioen, heeft in de Champions League met 2-1 verloren bij Maccabi Tel Aviv, de nummer drie van Israël. "Iedereen bij ons is uit vorm", concludeert de piepjonge aanvoerder Rafael van der Vaart.

Trainer Koeman wordt er moedeloos van. "Als je zag hoe de tegendoelpunten ontstonden, daar valt niet tegenop te voetballen." Een paar dagen later redt Koeman, die veelal met zijn aanvoerder in de clinch ligt, zijn vege lijf door flink in te grijpen voor het competitieduel met Willem II.

Koeman gooit zijn ploeg rigoureus om en zet de talenten Maarten Stekelenburg, John Heitinga, Nigel de Jong, Wesley Sneijder en Nicolai Mitea op de bank. Hij kiest voor ervaring en stelt onder meer doelman Hans Vonk en spits Yannis Anastasiou op.

De 3-1 zege blijkt uitstel van executie. Na de winterstop verliest Ajax in de UEFA Cup van AJ Auxerre. De crisis is onontkoombaar, waarna Koeman opstapt. "Ik kan niet meer de kracht en de energie opbrengen om hier overheen te stappen. Dat is een keer gelukt na onze slechte prestatie tegen Maccabi Tel Aviv, maar dat lukt mij niet nog een keer."

Crisis bij PSV eindigt met bizarre landstitel

Het is eind april 2007 en PSV lijkt de titel te verspillen na een gelijkspel tegen FC Utrecht. De frustratie in Eindhoven is enorm, want een flinke voorsprong is in de laatste weken totaal verdampt.

Koeman ligt onder vuur en voorzitter Frits Schuitema maakt het nog een stap erger door de trainer in het openbaar allesbehalve te steunen. "Ik kan me niet voorstellen dat de spelers het voetballen verleerd zijn. Daar kan het niet aan liggen", aldus Schuitema, daarmee wijzend naar de technische staf.

In de week die volgt, is er geen contact tussen Koeman en Schuitema. "Ik lees in de krant wel wat de voorzitter vindt", zegt Koeman, die zich enorm heeft gestoord aan de uitspraken van Schuitema in de media.

In de pers sijpelen ondertussen ook verhalen naar buiten dat de relatie tussen Koeman en de groep moeizaam is. Met name de Zuid-Amerikanen storen zich aan de directe aanpak.

"Wat er allemaal geschreven is, noem ik grotendeels schandalig", bijt Koeman op de persconferentie voor de laatste speeldag van zich af. Hij heeft het over een 'hetze' en houdt zich nog in. PSV maakt namelijk, al gelooft niemand daarin, nog kans op de titel.

Speelronde 34 van eredivisiejaargang 2006/2007 wordt legendarisch. AZ heeft vooraf de beste papieren, maar laat het liggen tegen Excelsior. Dan kan Ajax kampioen worden, maar het verzuimt om veel te scoren tegen Willem II. In extremis pakken PSV en Koeman de landstitel na een 5-1 thuiszege op Vitesse.

Terwijl de spelers van PSV feestvieren op het veld, glipt Koeman naar binnen. Onderweg komt hij Schuitema tegen. Een slap handje volgt. Bekijk het lekker, denkt Koeman. En hij is het die het laatst lacht.

Crisis bij Barcelona eindigt op eenzame hoogte

Het is oktober 2021 wanneer Koeman na een 1-0 nederlaag bij Rayo Vallecano in het vliegtuig ergens tussen Madrid en Barcelona wordt ontslagen. Zijn droomclub en -klus was allang al veranderd in een nachtmerrie.

Bij een FC Barcelona zonder geld probeert Koeman realistische verwachtingen te scheppen, maar daarmee komt hij recht tegenover voorzitter Joan Laporta te staan. Een strijd die Koeman, zeker gezien de matige prestaties, niet kan winnen.

De aanhoudende druk zorgt wekenlang voor een enorme stress bij Koeman, die zijn periode bij Barcelona laat vastleggen in een eigen documentaire. Daarin is te zien dat niet alleen Koeman lijdt, heel zijn familie gaat gebukt onder de Catalaanse spanningen.

Hoe eindigt de 'crisis' op het EK?

Na zijn ontslag bij Barça laat Koeman dan ook weten dat hij het rustiger aan wil doen. De terugkeer als bondscoach, niet meer dagelijks op het veld, lijkt ideaal. Toch zal hij dit EK ook de nodige stress en druk ervaren, na het tegenvallende spel tegen Oostenrijk.

Er is nog geen sprake van een crisis, Oranje maakt immers nog kans op de winst en treft met Roemenië in de achtste finales geen favoriet, maar in Nederland hoopt men op een vernieuwd Oranje in de knock-outfase.

Aan de 61-jarige Koeman de taak om het negatieve sentiment om te draaien. Hij heeft inmiddels genoeg ervaring daarin. "Maar ik denk dat we in Nederland nooit kunnen voldoen aan de verwachtingen", concludeerde Koeman al tijdens de voorbereiding van Oranje in Zeist.