Tientallen hulpverleners opgepakt in Jemen: 'Waar is de internationale druk?'
De Jemenitische Houthi's hebben afgelopen maand tientallen hulpverleners opgepakt en vastgezet zonder aanklacht. Dat zegt mensenrechtenorganisatie Human Rights Watch. Het gaat om minstens dertien VN-medewerkers en naar schatting nog eens zo'n zestig hulpverleners van ngo's. Zowel mannen als vrouwen zijn opgepakt. In alle gevallen gaat het om Jemenieten.
Dat laatste is ook de reden dat er zo weinig internationale verontwaardiging en druk is, zegt Human Rights Watch. "Als het om internationale medewerkers zou gaan, zou dit leiden tot een enorme escalatie vanuit de rest van de wereld", klinkt het in Jemen volgens de mensenrechtenorganisatie. Wel heeft de VN al opgeroepen tot de vrijlating van alle hulpverleners.
'Mensen als onderhandelwaar'
Human Rights Watch denkt dat het vasthouden van de hulpverleners verband houdt met een besluit van de internationaal erkende regering van Jemen op 30 mei. Die besloot toen om het betaalverkeer stop te zetten van zes grote banken, als die weigerden hun hoofdkwartier te verplaatsen.
De banken moesten vertrekken uit gebieden waar de Houthi's het voor het zeggen hebben en hun hoofdkwartier vestigen in Aden, de havenstad die onder het bestuur valt van de internationaal erkende regering. Daardoor zouden ze veel geld mislopen.
In de drie weken daarna werden de hulpverleners opgepakt. Human Rights Watch concludeert daaruit dat de mensen gevangen zijn genomen als "onderhandelwaar", omdat Houthi's vaker om soortgelijke redenen mensen zonder aanklacht oppakken. De mensenrechtenorganisatie baseert zich op onder meer gesprekken met betrokkenen, zoals de familieleden van de opgepakte hulpverleners en op video- en audiomateriaal.
Familieleden en advocaten van de opgepakte mensen zeggen dat ze geen contact met hen mogen hebben. Dat zei ook Volker Turk, de Hoge VN-Commissaris voor de Mensenrechten, afgelopen week. "Ook de VN kan geen contact leggen met de eigen werknemers. Zij moeten onmiddellijk worden vrijgelaten en de intimidatie tegen hun familieleden moet stoppen."
Betrokkenen doen ook verslag aan Human Rights Watch over de arrestaties. Zo zouden de Houthi's onaangekondigd en vaak vroeg in de ochtend huizen binnenvallen en mensen oppakken.
In meerdere gevallen doorzochten ze de huizen, zowel om spullen mee te nemen als om verondersteld bewijs te verzamelen. Zo werd er volgens de ooggetuigen bewust gezocht naar bewijs van banden met internationale partijen en werden er foto's meegenomen of gefotografeerd waarop personen met een westers uiterlijk stonden.
Er zijn grote zorgen over de omstandigheden waarin de opgepakte hulpverleners zich op dit moment bevinden. Zo luidden mensenrechtenorganisaties al vaker de noodklok over fysieke en psychologische martelingen in gevangenissen. Door marteling worden onder meer valse bekentenissen afgedwongen. Ook mogen familieleden van de hulpverleners nu geen medicatie brengen.
In Jemen woedt al tien jaar een burgeroorlog, die heeft geleid tot een humanitaire ramp. Er leven al miljoenen mensen in hongersnood. Ook woedt er cholera. Volgens Human Rights Watch zijn de opgepakte hulpverleners "mensen die hun hele carrière besteden aan het verbeteren van hun land".
Correspondent Daisy Mohr was deze maand in Jemen en zag daar de gevolgen van de cholera-epidemie.
