Hoe de Albanese bondscoach Sylvinho het leven van een losbandige Nederlander redde

• Arthur Huizinga

  redacteur NOS Sport

"Jij denkt dat je heel wat bent, hè? Helemaal het mannetje? Maar volgens mij ben jij niet gelukkig..."

De Braziliaan Sylvinho, de huidige bondscoach van Albanië, wond er geen doekjes om in gesprek met Peter de Bos. "Ik dacht nog: moet jij zeggen, jij hebt het saaiste leven van allemaal", vertelt De Bos. "Maar zijn woorden kwamen keihard aan. Sylvinho heeft mijn leven veranderd."

De Bos was rond de eeuwwisseling kind aan huis in Camp Nou, de voetbalkathedraal van FC Barcelona. In het kielzog van jeugdvriend Frank Rijkaard, die hoofdtrainer werd, was hij naar Catalonië gekomen.

"Ik sprak Spaans vanwege mijn tijd als basketballer in Málaga, dus ik kon hem in het begin een beetje helpen. In die periode dacht ik vooral aan mijzelf. Dat moet ik eerlijk toegeven. Ik lag in scheiding en was vertrokken zonder mijn gezin. Naar Barcelona. Om de bloemetjes buiten te zetten."

Het leven lachte De Bos toe in Barcelona. Hij deed af en toe klusjes voor Rijkaard, runde later een hotelspa en probeerde samen met Alex Kroes (de huidige technisch directeur van Ajax) en diens Sports Entertainment Group (SEG) voet aan de grond te krijgen als spelersmakelaar.

"Voetballen op het strand met Ronald de Boer en Michael Reiziger, op stap met Ronaldinho. Ik heb Lionel Messi zien komen, al was hij zeker niet van het feesten. Het was heerlijk, joh."

Toch had Sylvinho gelijk. "Ik was gewoon aan het vluchten en dacht alleen maar aan mezelf. Noem het maar een midlifecrisis. Hij liet me zien wat echt belangrijk was."

Opvallend onopvallend

Henk ten Cate was in diezelfde periode assistent-coach in Barcelona. "Sylvinho? Een sympathieke man en een goede voetballer. Een leraarstype, die veel met Messi bezig was toen die net bij het eerste kwam. Maar om eerlijk te zijn: hij is een van de onopvallendste spelers met wie ik gewerkt heb. Als hij op de training was, merkte je dat niet. En ook als hij er niet was, viel dat niet op."

In 1999 werd Sylvinho de eerste Braziliaan bij Arsenal. Via Celta de Vigo kwam hij terecht bij FC Barcelona, waar hij de concurrentie aan moest gaan met Giovanni van Bronckhorst.

"We wisselden ze af, maar in de belangrijkste wedstrijden speelde Gio", aldus Ten Cate. "Dat was ook zo in de Champions League-finale van 2006. Later heeft Sylvinho nog wel de finale van 2009 gespeeld en gewonnen, maar toen waren wij al weg. Een ding weet ik nog wel: hij was heel erg met religie bezig."

Sylvinho bracht het evangelie in de kleedkamer van Barcelona. En ook daarbuiten. "Hij organiseerde bijeenkomsten bij hem thuis om over de Bijbel te praten en nodigde dan ook vaak bekende voorgangers uit", vertelt De Bos.

"In het begin dacht ik: wat doen al die mensen toch raar met die handen in de lucht? Maar doen we niet hetzelfde in Camp Nou, maar dan voor Messi?"

Evangelie in Drachten

De Bos is die schaamte allang voorbij. Inmiddels preekt hij binnen de sterk groeiende evangelische beweging Mozaiek. Meestal in zijn eigen kerk in Voorschoten, maar ook bij andere Mozaiek-gemeenschappen door het hele land.

Zo is hij deze zondag in mei te vinden in een tot culturele vrijplaats omgevormde oude fabriek in Drachten.

Met uitgestrekte handen vertelt hij vol overgave over Jezus en de apostelen. Geroutineerd vlecht hij zijn persoonlijke verhaal door de preek. Zichzelf voorstellen doet hij voor de gelegenheid in het Fries, doorspekt met een Amsterdamse tongval. Van De Bos hoeft het niet zo serieus. Er moet ook gelachen worden.

Zijn bekering heeft hem vriendschappen gekost, weet hij. "Ook Rijkaard wil me nog weleens plagen met mijn geloof. Maar voor onze vriendschap maakt dat gelukkig niets uit."

Moeilijke jeugd

"Ik heb geen makkelijke jeugd gehad", vertelt De Bos. "Ik groeide op zonder vader en met een depressieve moeder. Mijn stiefvader sloeg ons. School was niets voor mij. Ik hing vooral rond op straat in de Bijlmer."

Net zo makkelijk had hij het criminele pad op kunnen gaan. Basketbal bleek zijn redding. "Ik stond op een dag te kijken bij een basketbalveldje waar Tyrone 'Tree' Marioneaux, een Amerikaanse eredivisiespeler, bezig was. Hij vroeg of ik het ook eens wilde proberen. En ik bleek talent te hebben."

De topsport opende nieuwe deuren voor hem. "Via een vriend die bij Ajax voetbalde, leerde ik daar wat jongens kennen. Een van hen was Rijkaard. Het klikte. Sjors en Sjimmie noemden ze ons".

Terwijl Rijkaard begon aan zijn weg naar de voetbaltop, beproefde De Bos zijn geluk als profbasketballer in Málaga. Alles leek perfect, tot hartkloppingen topbasketbal onmogelijk maakten.

De Bos viel in een diep, zwart gat. "Ik ging drinken en stappen. Lag op een nacht languit op straat in de Korte Leidsedwarsstraat. In die periode ben ik al eens binnengelopen bij een bijeenkomst van Nicky Cruz, een bekende Amerikaanse evangelist. Hij riep me zelfs naar voren, omdat hij iets in mij zag."

"Maar toen was ik er nog niet aan toe. Later wel. Dankzij Sylvinho ben ik wie ik nu ben."

Knuffel van Sylvinho

Bijna elke zomer komen De Bos en Sylvinho bij elkaar om bij te praten, te lachen en over het geloof te praten. Dan gaat het niet vaak over voetbal. Dat contact gaat eerder via Whatsapp, zeker nu Albanië voor de tweede keer op het EK staat.

"Hij heeft echt iets bijzonders neergezet in Albanië", vindt De Bos. "Het belangrijkste is dat hij zijn spelers laat geloven in zichzelf. Je mag zijn wie je bent. Ze lopen met hem weg daar."

Sylvinho is de eerste buitenlandse bondscoach die het grootste deel van de tijd in Tirana woont, samen met zijn assistenten Pablo Zabaleta en Doriva. Na de kwalificatie voor het EK hebben ze hem zelfs de Albanese nationaliteit gegeven, een soort ereburgerschap.

Stiekem hoopte De Bos dit EK via Sylvinho aan kaartjes te komen voor een wedstrijd van Albanië, maar door een galblaasoperatie moet hij het even rustig aan doen. "Voor Italië heb ik hem nog succes gewenst. Hij antwoordde met een 'hug'. Sylvinho zal altijd een goede vriend van mij blijven. Ik ben hem eeuwig dankbaar."