Japan gaat grootste kerncentrale ter wereld aanzetten: 'Nationale noodzaak'
Japan is druk bezig met het herstarten van kerncentrales omdat het worstelt met stijgende energieprijzen en een sterke afhankelijkheid van buitenlandse energieleveranciers.
Het land wil deze zomer twee reactoren herstarten bij de Kashiwazaki-Kariwa-kerncentrale, die na de kernramp in Fukushima uit voorzorg werd gesloten. Maar een groep bezorgde burgers heeft een petitie ingediend bij de burgemeester om de herstart een halt toe te roepen.
"Het is de grootste kerncentrale in Japan. Als het gaat om energieopwekking was het voor de sluiting zelfs de grootste ter wereld," zucht Kazuyuki Takemoto, boer en voormalig gemeenteraadslid. Hij is een van de initiatiefnemers van de petitie.
"Vanaf hier kan je vier van de reactoren zien," vertelt Takemoto, terwijl hij vanaf het nabijgelegen strand naar een reeks betonnen gebouwen wijst. "Reactor zes en zeven, die ze weer willen gebruiken, staan net buiten zicht."
Langs het complex staan hijskranen en bouwmaterialen. Het energiebedrijf Tepco, dat ook verantwoordelijk is voor de kerncentrales in Fukushima, is hard bezig met de voorbereidingen.
Ondanks de lokale weerstand lijkt de herstart onvermijdelijk. De Nationale Autoriteit voor Kernveiligheid heeft er goedkeuring voor gegeven. In de rest van het land zijn zes andere kerncentrales al gedeeltelijk geactiveerd, en voor vier andere centrales staat dat op de agenda. Nog eens zeven andere locaties worden momenteel beoordeeld op veiligheid en er zijn drie nieuwe reactoren in aanbouw, met als doel ook die op korte termijn aan te zetten.
Geen fossiele energiebronnen
"Het herstarten van kerncentrales is een belangrijke stap in het waarborgen van onze energieveiligheid," verklaart Jun Arima, hoogleraar energiebeleid aan de universiteit van Tokio.
Japan is voor het grootste deel van zijn energievoorziening afhankelijk van buitenlandse import. Het land heeft zelf geen fossiele energiebronnen, en de transitie naar duurzame energie verloopt traag.
"Meer dan 60 procent van onze energie wordt gewonnen uit gas en steenkool, terwijl kernenergie slechts 6 procent van de totale energietoelevering uitmaakt." De overheid wil dit verhogen naar 22 procent voor 2030. "Om dit te bereiken moeten we minimaal veertien kerncentrales herstarten," verklaart hoogleraar Arima.
Steun voor kernenergie neemt toe
Schommelingen in energieprijzen hebben ertoe geleid dat de steun onder de bevolking voor kernenergie weer is toegenomen. Door opeenvolgende energiecrises is de elektriciteitsrekening van het gemiddelde huishouden verveelvoudigd.
Dat werd sinds de coronacrisis grotendeels opgevangen met overheidssubsidies, maar daar is vorige maand een eind aan gekomen. Naar verwachting betalen inwoners van Tokio vanaf deze maand 20 procent extra.
In het westen van Japan gaat de rekening deze maand zelfs met gemiddeld 46 procent omhoog. Inmiddels is meer dan de helft van de Japanners het eens met de beslissing om kerncentrales te herstarten.
Op de azuurblauwe zee tegenover de kerncentrale Kashiwazaki-Kariwa dobbert een groot wit schip. "Sinds Noord-Korea raketten deze kant op schiet patrouilleren ze hier de hele dag," legt Takemoto uit. Het is een fregat van de Japanse kustwacht. "Ze houden de kerncentrale in de gaten. Een voorzorgsmaatregel, noemt de overheid het."
Raketten uit Noord-Korea zijn niet zijn enige zorg. Op 1 januari werd het schiereiland Noto opgeschrokken door een stevige aardbeving. Tienduizenden huizen stortten in en 260 mensen kwamen om het leven.
"De grond bewoog vier meter op en neer," vertelt Takemoto. "De huidige veiligheidsregels rond kerncentrales houden geen rekening met dat soort enorme aardverschuivingen."
Het epicentrum van de beving lag op slechts 120 kilometer afstand van de Kashiwazaki-Kariwa-kerncentrale. "Je kan het vanaf de kust niet zien, maar dat ligt hier aan de overkant," vertelt Takemoto. Achteraf werd bekend dat er koelwater was gelekt uit vijf reactoren, maar volgens Tepco was er geen stralingsgevaar.
Grootste kosten al gemaakt
"De Japanse overheid heeft na de kernramp in Fukushima de veiligheidsregels stevig aangescherpt. Die zijn nu twee, drie keer zo streng," legt Arima uit. De overheid nodigt regelmatig vertegenwoordigers uit van het Internationaal Atoomenergieagentschap, een onafhankelijke organisatie van de Verenigde Naties, om de kerncentrales te inspecteren. Hiermee willen ze laten zien dat alles volgens de regels verloopt.
Arima begrijpt dat er in de omgeving van de centrales desondanks weerstand is, maar ziet het niet als een lokaal probleem: "Het is nationale noodzaak. Daarom moeten we benadrukken dat het veilig is. De kerncentrales zijn al gebouwd en verstevigd, dus de grootste kosten zijn al gemaakt," zet hij uiteen. "Het herstarten van onze kerncentrales is daarom de makkelijkste en goedkoopste manier om onze nationale energieveiligheid te waarborgen."
