Alle doppen verplicht aan de fles: goed voor het milieu, maar wel irritant
"Vet irritant", "niet fijn drinken met zo'n ding tegen je mond" tot "handig, want zo raak je hem niet kwijt". Het is veel mensen opgevallen dat doppen tegenwoordig aan verpakkingen vastzitten. Vanaf volgende maand is dat verplicht in de Europese Unie.
De maatregel is bedoeld om zwerfafval tegen te gaan en drankproducenten hebben er heel wat werk ingestoken.
"We zijn begonnen met de dop te ontwikkelen, zodat die goed past op de fles en makkelijk is in gebruik. Daarna zijn we pilots gaan draaien en daarna zijn we productielijnen gaan ombouwen. Daar komen significante investeringen bij kijken", zegt Karlijn in 't Veld, de hoogste baas van Coca-Cola Nederland.
Iedereen doet het
In Coca-Cola's thuisland Verenigde Staten zijn de doppen nog los van de colaflessen. Het is dus de vraag of de verandering hier er ook was gekomen zonder de verplichting vanuit de EU. "We staan er echt achter want we zien dat er minder doppen in het milieu terechtkomen", zegt in 't Veld. "En de hele industrie doet mee. Iedereen die dranken op de markt brengt, zorgt dat z'n doppen aan de flessen blijven zitten."
Verpakkingsproducent Tetra Pak begon al vijf jaar geleden met de ontwikkeling van de nieuwe dop. Het bedrijf deed ook uitgebreid consumentenonderzoek. Het was volgens woordvoerder Peter Heida een enorme klus om ervoor te zorgen dat zo'n 1000 vullijnen bij diverse klanten op tijd werden omgebouwd. "Want het lijkt - vanuit Brussel gezien - een kleine aanpassing, maar logistiek was het een behoorlijke operatie."
Hij weet wat de consument vooral wil: "Dat de verpakking makkelijk open- en dichtgaat, en dat het uitschenken eenvoudig is. Dus je kunt de dop eerst openen en hem dan een halve slag draaien, zodat hij niet in de schenk-flow zit." Hij erkent dat mensen die willen drinken uit een kleine verpakking, die vastzittende dop enorm irritant zullen vinden. "Ja, dat wordt een tijdje wennen inderdaad. Maar het idee is dat ook in die gevallen de dop dus aan de fles blijft. Want dan pas help je het milieu", aldus Heida.
Drankproducenten zeggen dat er consumententesten zijn gedaan, toch zijn bijvoorbeeld reumapatiënten niet blij met de nieuwe doppen. "Vanwege het plastic ringetje hebben ze een minder groot draaioppervlak dan de losse doppen, zegt een woordvoerder van Reuma Nederland. "Dat zorgt ervoor dat er minder grip is om de dop open te kunnen draaien." De organisatie stelt vast dat duurzaamheidsinnovaties vaak alleen worden getest op mensen die niks mankeren.
En dan zijn er ook nog mensen die de doppen verzamelen om daarmee geld in te zamelen voor goede doelen, zoals Dickij's Doppen Depot Culemborg. "Ik heb nu al 2000 kilo minder doppen dan een jaar geleden, zegt Dickij Vroege. Dat scheelt haar 500 euro opbrengst. Ze raadt mensen aan om de dop er toch af te halen en om die bij haar in te leveren.
"Mensen denken dat ze geen statiegeld krijgen als ze de dop niet inleveren, maar dat is niet zo. Gewoon eraf halen, met een mesje eventueel maar wel voorzichtig natuurlijk."
Bij recyclebedrijven merken ze dat er veel meer flessen binnenkomen met de dop erop. Daar staan ze niet om te springen, omdat de prijzen voor het materiaal dat van de doppen kan worden gemaakt laag zijn.
"Een groot deel van de doppen gaat naar klanten die er nieuwe verpakkingen van maken, maar ook een groot deel gaat de oven in", zegt Dennis van Kroonenburg, werkzaam bij Wellman Recycling.
"Op de dop staat recycle me, maar dan moeten de technologie en het proces wel zo zijn ingericht dat dat ook gebeurt. Ik richt mij nu op de grondstof waar de flessen uit bestaan, dat is dus niet de dop."
Om de doppen goed te kunnen recyclen moeten er extra machines worden aangeschaft en dat loont met de huidige prijzen niet. Het helpt volgens Van Kroonenburg ook niet dat verpakkingsproducenten veel van hun plastic uit Azië halen, waar de prijzen een stuk lager liggen dan hier.