Staatscommissie wil meer onderzoek naar MDMA bij behandeling PTSS-patiënten
Mensen die lijden aan een ernstige posttraumatische stressstoornis (PTSS) kunnen baat hebben bij therapie waarbij MDMA, de werkzame stof in xtc, wordt gebruikt. De Staatscommissie MDMA pleit daarom voor grootschaliger onderzoek naar de toepassing ervan, maar wel onder strenge voorwaarden. Dat staat in het rapport 'Voorbij de Extase', dat vandaag aan demissionair minister voor Medische Zorg Dijkstra wordt gepresenteerd.
"In de VS is er uitgebreid onderzoek gedaan en de resultaten zijn veelbelovend," zegt voorzitter van de Staatscommissie Brigit Toebes. "Meer dan de helft van de patiënten heeft na afloop van de behandeling geen PTTS meer." Het kan echter nog jaren duren voordat MDMA in Europa als geneesmiddel wordt geregistreerd. Om patiënten met ernstige PTSS toch te helpen en tegelijkertijd ook wetenschappelijk onderzoek te kunnen doen adviseert de commissie om geld vrij te maken voor een groter onderzoek.
Twijfels
Ondanks de positieve resultaten in de VS staat het invoeren van MDMA als geneesmiddel daar wel op losse schroeven. Eergisteren adviseerde een onafhankelijke commissie aan overheidsinstantie FDA, dat geneesmiddelen goedkeurt, het middel niet te gebruiken bij behandeling van PTSS-patiënten. Er zijn twijfels over de betrouwbaarheid van de onderzoeken tot dusver.
Volgens Toebes is dat reden te meer om in Nederland uitgebreider onderzoek te doen. "Het is juist goed dat er heel kritisch naar wordt gekeken, want we gaan niet over één nacht ijs. We moeten meer te weten komen over of het echt effectief is en hoe je misbruik kunt voorkomen."
Posttraumatische stress kan ontstaan door het meemaken of zien van levensbedreigende situaties. Het brein van patiënten die zoiets meemaken kan ontregeld raken waardoor ze die gebeurtenissen steeds maar herbeleven. Bij mensen die lange tijd lijden aan PTSS ontstaan vaak depressies en verslavingen.
'Op zachtere manier kijken'
In Nederland is ARQ Nationaal Psychotrauma Centrum de enige instelling die onderzoek mag doen naar MDMA als onderdeel van psychotherapie. Tot dusver zijn er acht mensen behandeld door psychiater Tijmen Bostoen en zijn collega's. "Over het algemeen zijn er goede behandelmethodes voor PTSS, maar een gedeelte van de patiënten boekt weinig vooruitgang. Om hen te helpen doen we vijftien sessies, waarvan er drie keer met MDMA wordt gewerkt."
Zo'n MDMA-sessie gaat anders in zijn werk dan een gebruikelijke therapiesessie, zo laat Bostoen hier zien:
Het effect dat MDMA op de patiënten heeft is groot, zegt Bostoen. "Je ziet dat mensen op een veel zachtere manier naar hun problemen kunnen kijken in plaats van dat ze worden overspoeld door emoties. Ze hebben minder schuldgevoelens en kunnen beter praten over wat ze hebben meegemaakt. Daardoor is er veel meer ruimte voor therapie. Het is echt een smeermiddel van psychotherapie."
Gevaren
Bostoen waarschuwt wel dat mensen met psychische klachten niet zelf moeten experimenteren met MDMA. "Er zitten grote risico's aan. Door MDMA kan er veel naar boven komen, misschien wel meer dan je zelf aankan. Je moet zoiets echt onder goede begeleiding doen met ervaren therapeuten."
Voorzitter Toebes van de Staatscommissie beaamt dat. "Er zijn meerdere commerciële aanbieders die niet bij het BIG-register (een register met bevoegde zorgverleners, red.) zijn aangemeld. Daar zijn wij best wel bezorgd over. We adviseren dan ook om een meldpunt te maken voor dit soort praktijken. En er moet goede voorlichting komen, zodat je niet zomaar naar een therapeut gaat die dit aanbiedt."
Is Toebes niet bang dat er meer van dit soort commerciële aanbieders zonder juiste bevoegdheid komen, als de commissie een positief advies uitbrengt? "Nee, hopelijk zet dit rapport juist de toon voor een strakker beleid."
