Meer dan 800 dode vissen in Hollandse IJssel en Kromme Rijn

In de Hollandse IJssel bij Oudewater en de Kromme Rijn bij Odijk heeft het hoogheemraadschap de afgelopen dagen zo'n 700 dode vissen aangetroffen. Ook iets verderop, in de Cothergrift bij het dorpje Cothen, lagen meer dan honderd dode vissen.

De vissen zijn volgens Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden gestorven door een tekort aan zuurstof. Maar het is onduidelijk wat dat heeft veroorzaakt. "Het is de eerste keer dat dit op deze schaal gebeurt en het vervelende is dat we niet exact snappen waarom we nu zoveel dode vissen hebben", zegt ecoloog Maarten Hoetmer bij RTV Utrecht.

Happen naar zuurstof

De dode vissen in de Hollandse IJssel en de Kromme Rijn worden sinds vorige week aangetroffen, die bij Cothen sinds afgelopen weekeinde, Ook op andere locaties zijn vissen gezien die naar zuurstof aan het happen waren of dood waren. "Vissen zullen altijd proberen om weg te komen als er niet genoeg zuurstof is. Maar als dat te lang duurt of als ze opgesloten zijn, kan het ze fataal worden", zegt Hoetmer.

Uit een eerste onderzoek is al gebleken dat er te weinig zuurstof in het water zit. Hoetmer legt uit dat zo'n zuurstoftekort onder meer kan ontstaan doordat bij harde regen rioolwater in sloten of rivieren wordt geloosd. Dat wordt overstort genoemd en gebeurt om te voorkomen dat het riool overstroomt. Bij harde regen kunnen ook bepaalde stoffen zoals insecticiden vanaf het land het water inspoelen.

Ook kan illegaal vies water zijn geloosd, waardoor de kwaliteit van het water achteruitgaat. "Maar dat lijkt allemaal niet zo erg aan de orde te zijn geweest dat het deze sterfte zou verklaren", aldus de ecoloog van het hoogheemraadschap.

Geen vergiftiging

Vissterfte door insecticiden of lozingen sluit hij zelfs uit. "Aan de manier waarop de vissen gestorven zijn, kunnen we zien dat het hier niet om vergiftiging gaat", stelt hij. "Dan gaan namelijk eerst de kleine vissen dood, omdat die minder kunnen hebben. Bij een zuurstoftekort is het andersom, dan sterven eerst de grote vissen omdat die meer zuurstof nodig hebben."

Verder onderzoek moet nu duidelijk maken wat de sterfte veroorzaakt. "Eigenlijk staan we voor een raadsel, want er wordt op verschillende plekken vers water ingelaten in de rivieren. Het regent veel. De doorstroming is goed. En toch is er op sommige plekken een zuurstoftekort. Ik ben echt benieuwd", zegt Hoetmer. "We hebben verschillende watermonsters genomen en kijken of daar sporen van overstort te zien zijn."

De resultaten van het onderzoek worden over een paar weken verwacht. Intussen roept het hoogheemraadschap iedereen op om dode vissen te melden. Het waterschap probeert ze dan zo snel mogelijk op te ruimen. "We zijn zeker blij met meldingen", zegt de ecoloog, "want hoe meer we er krijgen, hoe beter ons zicht wordt op het probleem".