Steeds meer vrouwen economisch zelfstandig, moeders werken vaker en meer

De economische emancipatie van vrouwen is nog niet voltooid. Nog altijd is een groter deel van de Nederlandse mannen dan van de Nederlandse vrouwen economisch zelfstandig, blijkt uit een studie van het Centraal Bureau voor de Statistiek.

De onderzoekers van het CBS keek naar hoeveel mannen en vrouwen tussen de 15 en de pensioenleeftijd meer dan het bijstandsniveau verdienen. Scholieren en studenten werden niet meegenomen in het onderzoek.

Uit de cijfers blijkt dat inmiddels zo'n 70 procent van de vrouwen financieel haar eigen boontjes dopt. 45 jaar geleden - toen dit soort cijfers voor het eerst werden bijgehouden - gold dat nog maar voor 20 procent van de vrouwen. Bij mannen ligt het redelijk stabiel rond de 80 procent.

Vrouwen hebben moeten strijden voor hun economische rechten. Tot 1958 werden vrouwen bijvoorbeeld bij hun huwelijk automatisch ontslagen als ze voor de overheid werkten. Pas toen het PvdA-Kamerlid Corry Tendeloo twee jaar eerder in de Tweede Kamer begon te ageren tegen het verbod, lukte het om het met een krappe meerderheid af te schaffen.

In de jaren 70 was het arbeidsverbod dus van de baan. Toch had een huwelijk en met name de geboorte van kinderen nog wel veel effect op de economische zelfstandigheid van vrouwen. In de jaren 80, 90 en 00 is er nog steeds een dip te zien na het 25e levensjaar van vrouwen.

Inmiddels neemt ook dat effect af. De huidige generatie jonge vrouwen blijft vaker wel werken en werkt ook meer uren dan hun moeders en grootmoeders.

Vrouwenstakingen

Dat steeds meer vrouwen genoeg verdienden om zelf rond te komen, betekende niet automatisch dat ze ook evenveel verdienden als mannen. In de tweede helft van vorige eeuw waren er daarom verschillende vrouwenstakingen om dat recht te trekken.

Zo staakten in 1973 een paar honderd vrouwelijke werknemers van de Optilon-fabriek in Winschoten drie weken lang. Zij wilden voor hun werk in de ritssluitingfabriek evenveel verdienen als hun mannelijke collega's.

Eind jaren 80 werd hun voorbeeld nog gevolgd door 22 vrouwen van de Roosendaalse balpennenfabriek Bic. Die voerden actie tegen de ongelijke behandeling op de werkvloer. Anders dan mannen moesten zij bijvoorbeeld werken met een prikklok en konden ze pas na twee arbeidsjaren toetreden tot het pensioenfonds, waardoor ze minder pensioen opbouwden.

Loonkloof nam af

Daarna vonden er geen vrouwenstakingen meer plaats. Ook de loonkloof tussen mannen en vrouwen nam af. Toch verdienen vrouwen gemiddeld nog altijd minder dan mannen. In december kwam het CBS met nieuwe cijfers over de loonverschillen.

Toen bleek dat vrouwen bij de overheid gemiddeld nog 5,1 procent minder verdienen dan mannelijke collega's. In het bedrijfsleven is het verschil zelfs 16,4 procent. De verschillen zijn het grootst bij topfuncties.