Onderzoek bij parkeergarage Nieuwegein, oorzaak instorting nog onduidelijk
Het is nog onduidelijk wat de instorting veroorzaakte die zich gisteravond voordeed in de parkeergarage bij het ziekenhuis in Nieuwegein. De Onderzoeksraad voor Veiligheid (OVV) is een verkennend onderzoek begonnen. Bouwbedrijf Ballast Nedam en parkeerexploitant Q-Park werken daaraan mee.
Bij een verkennend onderzoek worden onder meer betrokkenen geïnterviewd en relevante documenten opgevraagd. Medewerkers van de onderzoeksraad kwamen aan het einde van de ochtend aan bij het St. Antonius Ziekenhuis.
Gisteravond kwamen in de parkeergarage de hellingen waar auto's op- en afrijden naar beneden. Niemand raakte gewond, maar de garage is voorlopig dicht en veel patiënten kunnen voorlopig niet terecht in het ziekenhuis.
De OVV onderzoekt de zaak mede omdat er in het verleden vaker incidenten met parkeergarages zijn geweest, zegt een woordvoerder. Ze verwijst onder meer naar 2017, toen in Eindhoven een nieuwe parking bij de luchthaven deels instortte. Dat kwam door technische fouten bij de bouw, bleek uit onderzoek.
Naar aanleiding van dat ongeluk werd destijds ook de parkeergarage in Nieuwegein gecontroleerd, omdat daar dezelfde soort vloeren liggen als in Eindhoven. De parkeergarage werd toen veilig bevonden.
Geschrokken
Q-Park, dat de garage in Nieuwegein exploiteert, is "enorm geschrokken" van het ongeluk en is opgelucht dat iedereen ongedeerd is gebleven. "De veiligheid van onze bezoekers en van de medewerkers van het ziekenhuis en van Q-Park staat voorop", schrijft de exploitant in een reactie. "Daarom blijft de garage tot nader order volledig afgesloten en is toegang verboden."
Ook Ballast Nedam, dat de garage in Nieuwegein in 2008 bouwde, is blij dat niemand gewond is geraakt. "Het is natuurlijk heel erg wat er is gebeurd", zegt een woordvoerder. "We werken volledig mee aan het onderzoek van de Onderzoeksraad voor Veiligheid."
Ballast Nedam benadrukt dat de instorting van gisteravond de hellingbanen betreft, en niet de vloeren zelf. Die zijn op een andere manier gebouwd, zegt de woordvoerder.
Dat beaamt Wico Ankersmit, directeur van de Vereniging Bouw- en Woningtoezicht. Hij waarschuwt ervoor om conclusies te trekken uit de overeenkomsten tussen de gebeurtenissen in Eindhoven en Nieuwegein.
Bollenplaten
"Wat ik nu heb kunnen zien is dat deze parkeergarage hetzelfde vloersysteem heeft, maar dat zegt heel weinig over de hellingbanen", zegt Ankersmit. "Want een hellingbaan is een heel andere constructie dan een horizontaal liggende vloer."
In Eindhoven werd net als in Nieuwegein gewerkt met geprefabriceerde vloerplaten met kunststofbollen erin, om de vloeren licht en slank te houden. In Eindhoven werd ter plekke een betonlaag gestort over prefabvloerdelen met de bollen erin.
Het ging mis omdat de bouwers in Eindhoven geen rekening hadden gehouden met de krachten die zouden inwerken op de constructie als die werd toegepast over een grotere lengte dan bedoeld.
In een animatie legt de OVV uit wat daarbij misging:
Ankersmit legt uit dat voor de hellingdelen juist een andere methode werd gebruikt. "Bij de vloeren wordt beton tijdens het werk gestort over prefabonderdelen. Dat kun je bij een hellingbaan niet doen, omdat het beton dan naar beneden loopt. Over het algemeen zijn dat daarom een ander soort elementen, die in de fabriek worden gemaakt."
Die elementen zijn volgens Ankersmit robuuster, omdat de belasting van auto's die de parkeerlagen op en af rijden groter is. "Er moeten natuurlijk heel veel auto's tegelijkertijd overheen kunnen rijden. Ze zijn daarom op behoorlijk wat krachten berekend."
Draagconstructie
Het lijkt er volgens hem op dat in Nieuwegein niet de vloer zelf het begeven heeft, maar de aanhechtpunten waarop de bovenste helling aan de rest van de constructie is bevestigd. Dat baseert hij op beelden die hij heeft gezien. De bovenste helling begaf het, waarop ook de hellingen eronder instortten. Vanwege het gewicht van zo'n vloer ontstaat volgens Ankersmit "een kaartenhuiseffect".
"Als je dronebeelden ziet, dan lijkt het net alsof de banen er heel netjes tussenuit gehaald zijn", redeneert hij. "De instorting is heel 'schoon', zoals dat heet, de hele middenkolom is er helemaal uit geklapt."
Wat ging er mis in Nieuwegein:
Onderzoeksinstituut TNO, dat het onderzoek naar de instorting in Eindhoven destijds uitvoerde, laat weten niet te willen speculeren over de oorzaak van het incident van gisteravond.
Het incident van zeven jaar geleden leidde ertoe dat honderden soortgelijke constructies door het hele land moesten werden geïnspecteerd en er werd herberekend of die de krachten wel aankonden. Ankersmit sluit niet uit dat na dit nieuwe incident opnieuw een inspectieronde moet worden uitgevoerd.
Eerder al waarschuwde de Onderzoeksraad voor Veiligheid dat bouwbedrijven meer bezig zijn met het afwentelen van schuld dan met het garanderen van de veiligheid. Het rapport naar aanleiding van de fouten in Eindhoven concludeerde dat de bouw veiligheid al jaren niet meer serieus nam, vooral voor de laagste prijs ging en te weinig leerde van eerdere ongelukken.