Niet één voetballer uit de kast op 'coming-out day': 'Drempel nu nog hoger'

De verwachtingen waren hooggespannen, maar toen het eenmaal zover was, overheerste de teleurstelling. Op 17 mei zou een groep Europese profvoetballers gelijktijdig uit de kast komen. Maar toen de dag uiteindelijk aanbrak, bleef het ijzingwekkend stil.

En dus heerst er teleurstelling binnen de lhbti-gemeenschap zegt Thijs Smeenk, bestuurslid van de Nederlandse John Blankenstein Foundation, een stichting die opkomt voor acceptatie van homo's en lesbiennes in de Nederlandse topsport.

Smeenk zegt dat hij al wel sceptisch was over het slagen van de actie, die was aangekondigd door de homoseksuele Duitse oud-voetballer Marcus Urban. "Ik had gehoopt dat hij wist waar hij aan begon. Ik denk dat het beter was geweest als hij had gezegd dat hij een campagne ging opstarten, maar dat hij niet kon garanderen dat er daarmee voetballers uit de kast zouden komen. Hij had ongetwijfeld de beste bedoelingen, maar nu is het wel jammer."

Urban is initiatiefnemer van Sports Free, een organisatie die naar eigen zeggen "vecht voor queer atleten in professionele sport die nog altijd hun identiteit verborgen moeten houden". Hij was initiatiefnemer van de collectieve coming-out en koos voor de datum van 17 mei, de internationale dag tegen homofobie en transfobie.

Het moest een startschot zijn, waarna maandelijks op de 17de sporters zich gesteund zouden moeten voelen om veilig uit de kast te komen. De actie werd ook door meerdere prominente profclubs op het hoogste Duitse niveau gesteund.

Ideaal scenario

Nu het niet heeft opgeleverd waarop werd gehoopt, kan het negatieve gevolgen hebben, denkt Smeenk. "De stap om uit de kast te komen zou voor de mensen die het betreft groter kunnen zijn geworden. Zij zien ook hoe dit is gegaan. Duitse media riepen ook allemaal dat er iets groots stond te gebeuren. De drempel is nu voor sommigen wellicht omhoog gegaan."

Het is volgens Smeenk daarom wel kwalijk dat Urban in het beginstadium na de aankondiging erg stellig was dat er voetballers uit de kast zouden komen. "Iedereen wachtte op dit moment. Ik hoop daarom wel dat hij iets geleerd heeft van de manier van aanpak. Als je het op deze manier aankondigt, dan moet je wel zeker weten dat er wat gaat gebeuren."

Een groep profvoetballers die tegelijk zegt homo te zijn was volgens Smeenk "een ideaal scenario" geweest. "Het is beter en makkelijker dit als groep te doen. Dan wordt de aandacht verspreid in plaats van dat iemand het alleen moet dragen."

Homo-acceptatie op EK

Toch ziet Smeenk de toekomst niet helemaal somber in. "In Duitsland en Engeland worden goede vorderingen gemaakt op het gebied van acceptatie. Hoewel je zou kunnen zeggen dat de OneLove-aanvoerdersband in Nederland mislukt is."

De band, die de KNVB in het leven riep als symbool voor verbinding en tegen racisme en discriminatie, moest worden gedragen door alle aanvoerders van de profclubs. Later besloot de voetbalbond dat de de captains van betaald voetbalclubs de band alleen nog dragen als de club of speler dat zelf wil.

Bij de Duitse voetbalbond DFB is homo-acceptatie een belangrijk aandachtspunt. Ook bij het EK voetbal, dat op 14 juni in Duitsland van start gaat, wil DFB het thema op de voorgrond plaatsen. "Dat moet een evenement worden zoals het WK in Qatar had moeten zijn: een evenement waar iedereen echt welkom is", zei de bond eerder. Op dat WK protesteerde het Duitse elftal tegen het besluit van de FIFA om aanvoerders met de OneLove-band een gele kaart te geven.

Dubbelleven

"De ontwikkelingen staan niet stil", zegt Smeenk. "Maar net als Urban ken ik ook veel voetballers die nu nog in de kast zitten. Ze lijden noodgedwongen een dubbelleven. De angst voor hoe er in de stadions en in de kleedkamer gereageerd wordt, houdt ze nog altijd tegen om voor hun seksualiteit uit te komen."