'Uitspraak rechter niet goed uitgevoerd door problemen overheid'

Steeds vaker leiden capaciteitsproblemen bij de overheid ertoe dat uitspraken van de rechter niet goed kunnen worden uitgevoerd. Daarvoor waarschuwt de voorzitter van de Raad voor de rechtspraak, Henk Naves, in het jaarverslag van de raad.

Hij maakt zich bijvoorbeeld zorgen om het tekort aan zorginstellingen en hulpverleners voor kinderen. "Dit betekent dat de rechter wel kan beslissen dat een kind daar het beste geholpen is, maar dat in de praktijk zijn uitspraak niet goed uitgevoerd kan worden." Van onwil is geen sprake, benadrukt hij; het draait om geld en capaciteit.

Ook wijst Naves naar de capaciteitsproblemen bij Dienst Justitiële Inrichtingen, die de door de rechter opgelegde (gevangenis)straffen uitvoert. Hierdoor ontstaat het risico dat opgelegde straffen niet uitgevoerd kunnen worden. Dat druist in tegen het uitgangspunt dat alleen de rechter straf en strafmaat bepaalt, aldus de Raad voor de rechtspraak.

Knellende wet- en regelgeving

Naves signaleert dat maatschappelijke problemen decennialang niet opgelost zijn "omdat oplossingen politiek zeer moeilijk haalbaar zijn, maar ook omdat we collectief te lang voor een dubbeltje op de eerste rang wilden zitten". Hij roept het nieuwe kabinet dan ook op scherpe keuzes te maken en te investeren in de democratische rechtsstaat en publieke voorzieningen.

"We moeten ervoor waken dat praktische problemen van de overheid fundamentele uitgangspunten van de rechtsstaat niet onder druk zetten", zegt Naves. De rechtspraak waarschuwt al een paar jaar voor knellende wet- en regelgeving, "door wetgeving die in de praktijk anders uitpakt dan beoogd of omdat er onvoldoende capaciteit is om beleid uit te voeren", staat in het jaarbericht.

Naves denkt dat het niet oplossen van de problemen schadelijk kan zijn voor onze samenleving als geheel, "want de fundamentele uitgangspunten van onze rechtsstaat moeten altijd gelden. Een daarvan is dat de uitspraak van de rechter altijd wordt uitgevoerd."