Journalist Evan Gershkovich 1 jaar vast in Rusland, 'aanval op vrije pers'
De Amerikaanse journalist Evan Gershkovich zit vandaag precies één jaar vast in een Russische gevangenis op beschuldiging van spionage, zonder dat daarvoor enig bewijs is geleverd. Daardoor heeft hij niet alleen belangrijke momenten in de levens van zijn familie en vrienden gemist, maar ook heeft hij grote gebeurtenissen in Rusland het afgelopen jaar niet kunnen verslaan. Dat schrijft The Wall Street Journal, de krant waarvan Gershkovich correspondent is.
De couppoging van huurlingenleger Wagner, de dood van coupleider Prigozjin, de dood van oppositieleider Navalny in een Siberische strafkolonie en de schijnverkiezingen in Rusland: het is een kleine greep uit de gebeurtenissen in Rusland waarover Gershkovich niet heeft kunnen berichten. Dat is een tragedie voor hem, zegt een van zijn vrienden met wie The Wall Street Journal heeft gesproken.
Op de dag dat hij precies één jaar in de gevangenis zit, laat de krant de voorpagina grotendeels leeg. "Hier had zijn verhaal moeten staan", schrijft de krant.
Schaken per post
The Wall Street Journal schrijft dat Gershkovich 23 uur per dag in zijn cel zit. Bezoek ontvangen of bellen mag hij niet. Een keer per week praat hij met zijn advocaten. Zijn vrienden en familie sturen hem post en via die brieven speelt hij met zijn vader een potje schaak. Elke drie maanden gaat hij naar de rechtbank waar dan zijn 'voorarrest' wordt verlengd, afgelopen week nog tot 30 juni.
Emma Tucker, hoofdredacteur van The Wall Street Journal, zegt dat Evan Gershkovich het afgelopen jaar opmerkelijke wilskracht en zelfs humor heeft getoond. Ze noemt het feit dat hij nog steeds vast zit "een aanval op de rechten van de vrije pers". Dat gebeurt volgens haar in een tijd waarin overduidelijk is dat kwaliteitsjournalistiek van cruciaal belang is om te begrijpen wat er in de wereld speelt.
Gershkovich zit vast in de zwaarbeveiligde Lefortovo-gevangenis in Moskou, berucht om de barre omstandigheden waaronder de gevangenen moeten leven. Een jaar geleden werd hij opgepakt toen hij op reportage was in Jekaterinenburg. De Russische veiligheidsdienst FSB beweerde, zonder dat met feiten te onderbouwen, dat Gershkovich staatsgeheime informatie probeerde te vergaren over een defensiebedrijf.
De exacte aanklachten tegen Gershkovich zijn niet bekend. Hij krijgt, net als veel politieke gevangenen, geen inzage in zijn dossier. Ook delen zijn advocaten geen informatie omdat de zaak tot staatsgeheim is bestempeld.
De Amerikaanse regering en The Wall Street Journal spreken met klem tegen dat Gershkovich een spion is.
Dat een buitenlandse journalist wordt opgepakt in Rusland gebeurt niet zo vaak. Journalisten uit Rusland worden wel geregeld opgepakt. Zo werden deze maand nog zes Russische journalisten gearresteerd, onder wie de journalist die de video maakte waarin de Russische oppositieleider Navalny voor het laatst levend werd gezien.
Steeds meer Amerikanen komen in Russische gevangenissen terecht, schreef persbureau AP eerder vandaag. Washington zegt dat Moskou Amerikanen oppakt om ze als ruilmiddel in te zetten.
Zo werd in 2022 de veroordeelde Russische wapenhandelaar Viktor Bout, die bekendstond als Merchant of Death, uitgewisseld met de basketballvedette Brittney Griner.
Na de dood van Aleksej Navalny zei zijn team dat hij kandidaat was geweest voor een gevangenenruil. De Russische oppositieleider zou tegelijk met twee Amerikanen die in Rusland vastzitten worden geruild voor Vadim Krasikov, een Russische geheim agent die in Duitsland is veroordeeld wegens moord.
