'Taalvirtuoos' Tom Lanoye krijgt Prijs der Nederlandse Letteren
De Vlaamse schrijver Tom Lanoye krijgt de Prijs der Nederlandse Letteren. Volgens de jury van de prestigieuze literaire prijs is het schrijverschap van de Belg al veertig jaar een "taalvirtuoos spektakel".
Als auteur "wervelt Lanoye in totale vrijheid" door de Nederlandstalige letteren- en toneelwereld, staat in het juryverslag. "Tegelijk bevraagt hij juist die twijfelachtige vrijheid van kunst in een tijd die vraagt om stellingname."
De Prijs der Nederlandse Letteren wordt eens in de drie jaar toegekend aan een auteur die schrijft in het Nederlands. De prijs kan worden uitgereikt voor een heel oeuvre in de genres poëzie, verhalend proza of drama.
De draaischijf
Het is voor het eerst sinds 2012 dat een Vlaming hem wint. Toen kreeg de dichter en dagboekschrijver Leonard Nolens de prijs. De laatste winnaars waren Astrid Roemer (2021), Judith Herzberg (2018) en Remco Campert (2015).
De 65-jarige Lanoye schrijft romans en gedichten, maar ook scenario's voor het theater en columns. Bekende romans zijn Kartonnen dozen, Sprakeloos, Het derde huwelijk, Zuivering en De draaischijf, waarvan de laatste het recentst (2022) is. Lanoye woont en werkt afwisselend in Antwerpen en in Kaapstad.
Afgelopen weekend ging zijn theaterstuk Lady+Lord MacBeth in première bij het Nederlandse gezelschap Suburbia. Andere theaterwerken van zijn hand zijn Ten Oorlog, Mamma Medea, Bloed en Rozen en Koningin Lear.
Maatschappelijk engagement
De jury roemt zijn scenario's en romans, maar heeft ook oog voor zijn werk als stadsdichter en 'satirisch columnist'. "Hij kijkt met een open blik naar dat landschap en ondersteunt aanhoudend mensen met een diverse visie of komaf, met een bijzondere aandacht voor de LGBTQ+ community en nieuw en jong talent. Zijn maatschappelijke engagement gaat hand in hand met een nadrukkelijke intellectuele betrokkenheid, zoals duidelijk is in heel zijn werk."
Naast de eer krijgt Lanoye een bedrag van 60.000 euro. De prijs wordt afwisselend uitgereikt door de Nederlandse en Belgische koning. Lanoye krijgt hem in het najaar uit handen van de Belgische koning Filip.
De vorige keer werd de prijs niet in een ceremonie overhandigd aan winnaar Astrid Roemer. Het Comité van Ministers van de Nederlandse Taalunie vond dat niet gepast nadat Roemer het op sociale media had opgenomen voor de Surinaamse oud-president Desi Bouterse, die toen al was veroordeeld voor de Decembermoorden. Volgens Roemer had Suriname Bouterse hard nodig gehad om zelfbewuster te worden.
