Adema ziet af van ingrijpende stappen diervriendelijke stallen: 'Kan geen geld regelen'

Demissionair minister Adema van Landbouw neemt geen ingrijpende stappen om het welzijn van varkens, kippen en koeien de komende jaren te verbeteren. Het kost te veel geld en dat kan hij als demissionair minister niet regelen, schrijft hij aan de Tweede Kamer. "Het gaat om grote investeringen en grote inkomensdalingen en die stappen zetten we nu niet."

Wel zet hij een "eerste stap" naar een "dierwaardige veehouderij". Zo moeten voor 2030 vleeskuikens en leghennen, afkalvende en zieke koeien en biggen bij de moederzeug meer ruimte krijgen. "Ook moeten het water en de frisse lucht perfect op orde zijn", aldus de minister.

Verbod op couperen

De minister erkent in de brief met nadruk het belang van een beter leven voor dieren die voor consumptie worden gefokt. "Wat ik graag zie is dat alle dieren in de veehouderij in de toekomst in hun gedragsbehoeften kunnen voorzien."

De landbouwminister wil daarom al inzetten op stevigere plannen voor 2040. Te denken valt aan een verbod op het couperen van staarten. Varkens in een te kleine stal bijten nu elkaars staart af en daarom worden de staartjes afgebrand of weggesneden. Ook wordt gedacht aan het niet meer scheiden van het kalfje van de moeder en meer daglicht in de stal.

Natuurlijk gedrag

Adema komt met zijn plan omdat 1 juli een nieuwe wet moet ingaan. In 2021 is een wetswijziging aangenomen op initiatief van de Partij voor de Dieren om de kwaliteit van leven van varkens, kippen, koeien en kalveren in Nederland fors te verbeteren. De kern daarvan is dat de huisvesting van de dieren hen niet mag belemmeren om hun natuurlijke gedrag te vertonen.

Het probleem is alleen dat de wetswijziging zo ruim is omschreven, dat het voor veehouders heel onduidelijk was is hoe ze hun dieren vanaf 1 juli moeten houden. Adema heeft nu geprobeerd om de eerste maatregelen exacter uit te werken, zodat er in ieder geval een begin gemaakt kan worden.

Boeren kunnen ingrijpender investeringen niet zelf betalen, de verbouwing van een stal kost veel geld. De overheid zal moeten bijspringen. "We willen de agrarische sector wel behouden. Hun inkomen staat nu al onder druk", stelt Adema.

Goedkopere eieren

Als de boeren de kosten van hun nieuwe stallen gaan doorberekenen in hun prijzen kunnen Nederlands vlees, melk, kaas en eieren zo duur worden dat ze zichzelf mogelijk uit de markt prijzen. De kans bestaat dat sommige consumenten dan kiezen voor goedkopere eieren uit bijvoorbeeld Oost-Europa of vlees uit Zuid-Amerika.

Met de komende maatregelen gaat de prijs in de supermarkt niet omhoog, verwacht Adema. Hij vindt wel dat andere Europese landen ook meer moeten doen aan diervriendelijker stallen.

De Kamer praat maandag over dit uitwerkingsvoorstel. De Partij voor de Dieren en GroenLinks-PvdA hebben al laten weten niet tevreden te zijn.