Europese wet die grote bedrijven verplichtingen oplegt, gesneuveld

Na een periode van vier en een half jaar is een Europese wet die grote bedrijven verantwoordelijk stelt voor vervuiling en uitbuiting in hun productieketen in elk geval voorlopig van de baan. De zogenoemde Europese zorgplichtwet werd onverwacht weggestemd in de Raad van de EU, met daarin ministers uit de 27 lidstaten.

Volgens de voorgestelde wet zouden grote bedrijven hoge boetes kunnen krijgen als ergens in hun keten milieu- of mensenrechtenregels worden overtreden. Het voorstel dwingt bedrijven om problemen in hun productieketen aan te pakken, zoals uitbuiting, slavernij, milieuvervuiling, schendingen van mensenrechten en klimaatschade.

Duitse en Franse weerstand

Het Europees Parlement, de Europese Commissie en de Raad van de EU hadden al drie keer over de wet onderhandeld. De behandeling vandaag in de Raad van de EU leek een formaliteit, maar onverwacht kwam er verzet van Duitsland, Italië en Frankrijk.

Frankrijk sloot zich achter de deal, maar bracht last-minute toch een wijziging aan door voor te stellen de wet alleen verplicht te stellen voor bedrijven met minstens 5000 werknemers, in plaats van de eerder voorgestelde 500.

Ook Duitsland was in december aan boord, maar koos er net als Italië voor om toch niet voor de wet te stemmen. Over de Duitse opstelling is de laatste tijd steeds meer frustratie en ergernis bij mensen die zaken graag op Europees niveau geregeld zien. Want het land met de grootste economie van de Unie kwam recent meermalen terug van eerdere toezeggingen, onder druk van de liberale regeringspartij FDP.

PvdA woest

Europarlementariër Lara Wolters (PvdA) onderhandelde al die jaren als aanjager van deze wet. "Ik ben woest. Ik vind het schaamteloos wat er nu gebeurd is. We hadden met alle 27 EU-landen een deal en op de laatste minuut is er dan toch besloten om de wet overboord te gooien. Dat raakt mij persoonlijk."

Volgens Wolters is het nog niet over. "Ik ga alles op alles zetten om ervoor te zorgen dat er voor de Europese verkiezingen nog een wet komt. Dit is niet hoe we met elkaar omgaan in Europa."

Hoe Wolters er nog voor gaat zorgen dat de wet erdoorheen komt, is de vraag. Eerst gaat zij met de voorzitter van de Europese Raad om de tafel om te bespreken wat het probleem van de landen precies is.