'Monster' als bijnaam, maar Hrubesch staat klaar als het Duitse voetbal roept
Soms is een bijnaam om te lachen. Neem 'Jhonny van de Burger King' over de iets te zware Jhonny van Beukering bij Feyenoord. Soms dekt een bijnaam precies de lading, zoals bij Manchester United-legende George 'de vijfde Beatle' Best, de rockster op voetbalschoenen.
En soms weet je niet helemaal wat je met een bijnaam aan moet. Dat is het geval bij Horst Hrubesch, bijgenaamd 'Das Ungeheuer', oftewel het monster. Het is liefkozend bedoeld, maar klinkt toch een tikkie lomp.
Want als de Nederlandse bondscoach Andries Jonker vanavond zijn collega aan Duitse zijde een fijne wedstrijd wenst, schudt hij een hand vol voetbalhistorie. Hrubesch, EK-held van weleer, is de huidig interim-bondscoach van de Duitse voetbalsters.
"In het begin vond ik de bijnaam niet altijd even fijn, maar later raakte ik eraan gewend en werd het mijn handelsmerk", klinkt het dinsdagavond uit de mond van de 72-jarige Hrubesch in de perszaal in Heerenveen. "Zet die bijnaam in een kruiswoordpuzzel en iedereen vult meteen mijn naam in."
Het kopbalmonster
Hij wordt er nog veel aan herinnerd, Hrubesch. De toevoeging 'Kopfball-Ungeheuer' (kopbalmonster) maakt het al een stuk dragelijker. En begrijpelijker: Hrubesch is de Luuk de Jong avant la lettre.
De fijnbesnaarde dribbels en fluwelen techniek laat hij aan zijn teamgenoten. Hrubesch moet hard werken totdat zijn witte broekje zwart ziet. Wanneer er gescoord moet worden, staat hij vooraan. Klaar om de bal binnen te koppen.
Hrubesch is al 24 jaar oud wanneer hij als amateur zijn debuut maakt op het hoogste niveau. Bij Rot-Weiss Essen, dan actief in de Bundesliga, groeit hij al snel uit tot goaltjesdief.
HSV pikt hem op. Onder leiding van de Oostenrijkse succescoach Ernst Happel, eerder werkzaam bij Feyenoord en Oranje, tikt topscorer Hrubesch zijn plafond aan.
HSV wordt tussen 1979 en 1983 drie keer landskampioen en wint in 1982/1983 ook de Europacup 1. In een team met spelers als Felix Magath en Kevin Keegan, vormt Hrubesch een tandem met Manfred 'Manni' Kaltz.
Gevraagd naar de succesformule is 'Das Ungeheuer' kort, maar krachtig: "Manni Bananenflanke, ich kopf: tor." Vrij vertaald: Kaltz slingert de bal met een kromming richting de goal, Hrubesch kopt raak.
Antiheld wordt EK-held
In de zomer van 1980 wordt hij onverwachts de nationale held van het EK in Italië. Na het wegvallen van eerste keus Klaus Fischer moeten de Duitsers het plots doen met antiheld Hrubesch.
Duitsland, dat onderweg naar de titel een inspiratieloos Nederland met 3-2 verslaat in de groep, kent spelers als Bernd Schuster, Klaus Allofs en Karl-Heinz Rummenigge. "Topspelers", noemt Hrubesch ze. "De enige die daar niet echt bij hoorde, was ik."
Toch is het laatbloeier Hrubesch die de grote man in de finale wordt. Dankzij zijn twee goals wordt België verslagen met 2-1. De winnende goal valt, op z'n Duits, vlak voor tijd. En het is, op z'n Hrubeschs, een kopbal.
Na zijn spelersloopbaan wordt 'Das Ungeheuer' met wisselend succes clubcoach. In 2000 meldt hij zich op het kantoor van de Duitse bond, waar hij inmiddels bijna elke baan heeft gehad.
Vriend van Manuel Neuer
Het meest in het oog springende succes boekt hij als coach van de nationale jeugdselecties. Met de lichting van Mesut Özil, Mats Hummels, Toni Kroos, Sami Khedira en Manuel Neuer wint hij het jeugd EK van 2009.
"Horst was als een vriend. Soms schreeuwde hij tegen ons en tegelijkertijd trok hij ons uit de modder. Zo heb ik een coach nog nooit meegemaakt", zei Neuer al eens over de jaren met Hrubesch als trainer.
Hrubesch schrijft in 2008 al het EK met onder 19 op z'n palmares. Op de Olympische Spelen van 2016 coacht hij het Duitse jeugdelftal naar het zilver in Rio de Janeiro, achter gastland Brazilië met Neymar.
De oud-spits, nog altijd balverliefd, is daar waar hij nodig is. In 2021 helpt hij oude club HSV als interim-trainer. Daarna wordt hij in Hamburg hoofd van de jeugdopleiding.
Hoewel het contrast groot is als zeventiger tussen de jonkies, ziet Hrubesch er de lol wel van in als hij weer eens een groep modebewuste talenten voorbij ziet lopen in wijde spijkerbroeken.
"Ach, de Beatles zagen er niet anders uit", concludeert de clublegende bij het Duitse tv-programma Sportschau. "Ik vroeg aan een paar jongens hoe ik eigenlijk muziek op mijn mobieltje krijg, en toen hebben ze dat voor me ingesteld. Dus je leert ook veel van ze ..."
Op naar Parijs
Wanneer de Duitse bond in 2023 een beroep doet op Hrubesch om interim-trainer te worden van de vrouwenploeg, een functie die hij in 2018 ook al even had, is de fitte senior Hrubesch vanzelfsprekend bereid te helpen.
Hij krijgt, na het mislopen in 2016, nog een kans op olympisch goud. Maar dan moet Hrubesch wel eerst ten koste van Oranje aan een ticket komen. "Ik wil naar Parijs. Al moet ik er lopend heen", aldus Hrubesch. Het monster van weleer blijkt zo gruwelijk nog niet.
