Burgers vermalen door fraudebeleid, enquêtecommissie komt met eindrapport

Vandaag komt de parlementaire enquêtecommissie fraudebeleid met haar eindrapport. De Tweede Kamer zette dit zwaarste onderzoeksmiddel in om het hele fraudebeleid van de overheid te onderzoeken, nadat het toeslagenschandaal aan het licht had gebracht dat burgers ten onder waren gegaan aan het strenge beleid.

Dus wil de Kamer weten: hoe kon dat beleid zo hard en soms zo onrechtvaardig uitpakken? En wie was daar verantwoordelijk voor? Op die vragen moet vandaag een antwoord komen. De enquêtecommissie zal ook voorstellen doen om misstanden in de toekomst te voorkomen.

Vermalen

Vorig jaar verhoorde de enquêtecommissie in vier weken tijd zo'n veertig (oud-)politici, ambtenaren, slachtoffers en andere betrokkenen.

Uit de gesprekken rijst het beeld op van een systeem dat mensen eenvoudig kon vermalen en niet makkelijk kon worden bijgestuurd. Het was opgetuigd vanwege het beeld dat er veel fraude was, terwijl dat in werkelijkheid wel bleek mee te vallen.

Het verhaal van een van de slachtoffers, Milton Moreira Moreno, maakte grote indruk. Zijn moeder kreeg een terugvordering van honderdduizend euro. Hij ging op zijn veertiende aan de slag om bij te dragen.

"Ik wist gewoon: wakker worden is werken", vertelde hij. "Ik wou niet werken. Maar als ik het niet had gedaan, dan hadden we niks. Geen eten, geen kleding, geen voetbal, niks."

Bekijk hier zijn verhaal terug:

Ambtenaren die dit soort schrijnende verhalen voorbij zagen komen waarschuwden. Maar die signalen werden onvoldoende gehoord. Ook bij de politiek kwamen signalen binnen, maar daar werd niet of te laat op gereageerd.

Wat overblijft is een overheid die met regelingen burgers heeft bedoeld te helpen, maar ondertussen groepen burgers door een onwrikbaar fraudebeleid in grote problemen bracht.

Het eindrapport wordt om 13.00 uur gepresenteerd.