Omstreden presidentskandidaat 'opa' Prabowo geliefd bij jeugd Indonesië
Miya Marpaung heeft niet zoveel nodig om haar favoriete presidentskandidaat te ondersteunen. In haar kleine kamertje in Oost-Jakarta pakt ze haar telefoon. Ze opent haar laptop om haar telefoon tegenaan te kunnen zetten. Ze neemt in kleermakerszit plaats op haar matras en opent TikTok. "Hoi. Ik post vandaag weer over meneer Prabowo!"
Juist, de 25-jarige politieke influencer steunt de oud-generaal onder dictator Soeharto én diens voormalig schoonzoon. "Ik vind dat hij uit het leger komt juist goed," zegt ze. "Maar hij is tegenwoordig meer bescheiden en relaxter. Daarom heeft hij bij jongeren uit de Gen Z, zoals ik, de reputatie als een lieve, oude opa."
Licht ontvlambaar
Haar TikTok-account is heel succesvol met video's die soms krap een miljoen keer zijn bekeken. Maar haar persoonlijke account is niks vergeleken met de enorme sociale mediacampagne van Prabowo. "Hij is veruit de sterkste kandidaat op sociale media," zegt opiniepeiler bij Indikator Kennedy Muslim.
De als licht ontvlambaar bekend staande Prabowo heeft een omstreden verleden als legerleider. Hij zou met zijn speciale speciale troepen in Oost-Timor mensenrechten hebben geschonden. En hij zou tijdens grote studentenprotesten in 1998 opdracht hebben gegeven voor de ontvoering van 22 studenten. 13 van hen zijn nooit teruggevonden.
"Maar jongeren weten weinig over zijn verleden," aldus Muslim. Dat komt deels door gebrekkig onderwijs over het bloedige verleden van de Soeharto-jaren. Ook in de media wordt er nauwelijks over gesproken. "En jongeren nemen de vrijheden die zijn verworven na de val van Soeharto in 1998 voor lief."
Dus stuurt het enorme sociale media team van Prabowo filmpjes de wereld in van een ongemakkelijk grappig dansende opa van 72. Hij kreeg bij jongeren daardoor het label gemoy, wat zoiets als schattig betekent.
Uit zijn onderzoek blijkt dat de gemoy-strategie van Prabowo's campagne uitermate succesvol is. "Mannen vonden zijn sterke uitstraling altijd al aantrekkelijk," zegt Muslim. "Maar doordat hij nu een zachter imago aanneemt zien we in onze data dat vooral jonge vrouwen hem meer steunen."
Streepje voor
En dat is cruciaal in deze verkiezingen. 53 procent van de stemgerechtigden in Indonesië is onder de 40 jaar. "Dit is een jonge mensen verkiezing," zegt Muslim. En met 190 miljoen mensen heeft Indonesië een van de grootste groepen socialemediagebruikers. "Dus als je je imago online goed kunt aanpassen, dan heb je absoluut een streepje voor in deze verkiezingen."
Prabowo heeft dankzij die jongeren meer dan een streepje voor. Waar zijn concurrenten op slechts 24 en 20 procent van de stemmen kunnen rekenen, staat hij in de laatste peiling van Indikator op 52 procent. Hij ligt dus op koers om de verkiezingen met een absolute meerderheid in één ronde te winnen. Mede dankzij die gemoy-filmpjes online.
'Verrader van de Indonesiërs'
"Die zijn nep, ze zijn hypocriet." John Muhammad walgt van de dansende Prabowo-video's. Want hij weet nog wél wie Prabowo is. John was bij de studentendemonstraties in 1998, en verloor daarbij vier van zijn vrienden. "Ik ben boos en verdrietig," zegt hij met een brok in zijn keel tijdens een anti-Prabowo-demonstratie tegenover het presidentieel paleis in Jakarta.
"De zaak van mijn vrienden is nooit opgelost en Prabowo kan gewoon president worden." John is het eens met de demonstranten die keihard roepen dat Prabowo "een verrader van de Indonesiërs" is.
John vreest dat diens imago wordt witgewassen en Indonesië terugkeert naar een autocratisch bewind. Hij wijst naar het paleis en zegt: "Als Prabowo daar inkomt, zal hij regeren zoals Soeharto en zijn criminele vrienden."
Mensenrechten onderaan de lijst
Maar jongeren maken zich daar niet al te druk om, zegt Kennedy Muslim. "In al onze onderzoeken plaatsen zij vrijheid van meningsuiting en mensenrechten onderaan het lijstje. Ze kiezen altijd voor economie en corruptie als hun belangrijkste drijfveren bij een verkiezing."
Miya onderschrijft dat. "Prabowo belooft gratis melk en lunch voor arme kinderen. En gratis internet. Dat vind ik veel belangrijker dan die mensenrechten waar ze over zeuren."
"Dus wees slim, ja!" zegt ze in haar kleine kamertje tegen haar volgers op Tiktok. Zich niet druk makend of ze haar grondrechten met een president Prabowo kwijt zal raken. Ze sluit vrolijk af met: "Oké, doei!"
