Na krankzinnige rollercoaster staat Ivoorkust in finale: 'Als in een film'
"De reis van Ivoorkust is een groot hoogtepunt. Hoe we ten dode waren opgeschreven, toch in leven bleven en nu in de finale staan. Het is als in een film."
Yacine Idriss Diallo, voorzitter van de Ivoriaanse voetbalbond, praat nog steeds met ongeloof als hem wordt gevraagd naar de ontwikkeling van zijn elftal tijdens deze Afrika Cup, waarin Ivoorkust het vanavond opneemt tegen Nigeria.
De film, zoals Diallo het noemt, begon in de groepsfase, waarin Les Élephants tweemaal verloren. Vooral het laatste groepsduel, een 4-0 nederlaag tegen het bescheiden Equatoriaal Guinee, was erg pijnlijk. Daarmee eindigde het thuisland op een derde plaats in de poule en hield niemand meer rekening met een vervolg in het toernooi.
Sprankje hoop
Toch was er nog een sprankje hoop, omdat het nog kans had om bij de vier beste nummers drie te eindigen. Voor dat scenario moesten andere wedstrijden in hun voordeel uitpakken. De bondscoach, Jean-Louis Gasset, wachtte dat echter niet af en bood zijn ontslag bij de bond aan.
Diezelfde dag vond er een bizarre plotwending plaats, toen Ivoorkust tegen alle verwachtingen in alsnog naar de achtste finale ging. Ghana had eerder al een 2-0 voorsprong in blessuretijd weggegeven tegen Mozambique en Hakim Ziyech zorgde ervoor dat Marokko van Zambia won, waardoor Ivoorkust zich als laatste nummer drie toch nog kwalificeerde.
Wilfried Bony, in het verleden actief voor Vitesse en NEC en in 2015 winnaar van de Afrika Cup met Ivoorkust, zegt dat het team daarna de schroom van zich afgooide. "Alles veranderde. We hadden zoiets van: we hebben niks meer te verliezen."
Abel Gbala, Ivoriaanse ontwikkelingsdeskundige, ziet hoe er een nieuw elan ontstond bij de bevolking. "De kwalificatie van het team in extremis voor de achtste finales heeft het gevoel van verbondenheid met Ivoorkust nieuw leven ingeblazen; een gevoel van trots en eenheid."
Opleving
Hervé Renard werd gepolst om Gasset op te volgen, maar de huidige bondscoach van het Franse vrouwenelftal kreeg geen toestemming van zijn werkgever, waarna assistent-coach Emerse Faé naar voren werd geschoven als interim-bondscoach. Dat was het startpunt van een ongekende opleving.
In de achtste finale werd titelverdediger Senegal, tevens een van de grote favorieten voor de eindzege dit toernooi, uitgeschakeld na strafschoppen. Het maakte veel los in het land. "Het was niet alleen de overwinning, maar ook de manier waarop ze wonnen", vertelt Bony. "Ze gaven alles, en dat is wat de mensen willen zien."
Vervolgens werd in de kwartfinale een nieuw huzarenstukje afgeleverd door Mali na een 0-1 achterstand met tien man in de verlenging te verslaan. En daarna werd Congo met 1-0 opzijgezet in de halve finale.
Naast Ivoorkust gaven ook veel andere landen het toernooi kleur. Het zit vol met verrassingen en plotwendingen. Zo waren alle acht de kwartfinalisten nieuw ten opzichte van de laatste acht tijdens de vorige Afrika Cup. "Niets was zeker voor de start van een wedstrijd," reflecteert Diallo. "We zagen grote landen als Algerije, Tunesië en Ghana er al in de groepsfase uitgaan en daarnaast waren er hele goede nieuwe teams, zoals Kaapverdië en Angola."
Extra uitstraling
Het verrassende verloop heeft het toernooi extra uitstraling gegeven. "Dit is heel mooi voor het Afrikaanse voetbal," zegt Diallo. "Ik sprak met twee collega-voorzitters van andere bonden tijdens een vergadering van de Afrikaanse voetbalfederatie (CAF) en die vertelden me dat dit de beste Afrika Cup is die ze hebben meegemaakt. Dat was mooi om te horen."
Wanneer we een doelpunt vieren, vergeten we tijdens de viering wie uit het westen of het centrum komt, of van welke politieke partij.
Voor Diallo zelf ligt het goede gevoel over het toernooi ook in de wijze waarop de Ivorianen het toernooi beleven. "Het grootste succes laat zich blijken in de manier hoe de bevolking betrokken is bij het toernooi, in allerlei plaatsen in het land. Dat is iets dat me heel goed doet."
Gbala vult aan: "Wanneer we een doelpunt vieren of ons kwalificeren voor de volgende ronde, vergeten we tijdens de viering wie uit het westen of het centrum komt, of van welke politieke partij. Het succes van het Ivoriaanse team op de Afrika Cup heeft een positieve invloed gehad op de onderlinge relaties."
Het land hoopt vanavond in de finale, die om 21.00 uur Nederlandse tijd van start gaat, de laatste stap te zetten naar de derde Afrika Cup-winst in zijn geschiedenis. Bony heeft er in ieder geval vertrouwen in. "Als je ziet waar het elftal vandaan komt en waar het nu staat, dan zullen ze er alles aan doen om de beker in eigen land te houden. Ik denk dat dat in het hoofd zit van iedereen in Ivoorkust."