Michelle O'Neill als eerste Sinn Féin-politicus benoemd tot premier Noord-Ierland
Sinn Feín-politicus Michelle O'Neill is benoemd tot premier van Noord-Ierland. Het is de eerste keer dat een republikein aan de macht komt in het land.
Twee jaar geleden werd Sinn Féin, een partij die streeft naar hereniging van Noord-Ierland met Ierland, de grootste partij in het Ierse parlement. Dat was een historische overwinning en betekende eigenlijk toen al dat O'Neill premier zou worden.
Maar de DUP, de grootste pro-Britse unionistische partij, blokkeerde twee jaar de vorming van een regering. De partij deed dat vooral uit onvrede over de regels voor invoer van goederen vanuit Groot-Brittannië. De regering van het Verenigd Koninkrijk kwam deze week met aanpassingen waardoor dat proces makkelijker wordt. Hierdoor lag de weg open voor de vorming van een regering.
'Historische verandering'
O'Neill zegt na haar benoeming op X dat vandaag "een dag is van een historische verandering". Ze zegt vastberaden te zijn "om als premier voor iedereen resultaten te boeken". O'Neill benadrukte in haar eerste toespraak als premier een Ierse republikein te zijn, maar stelde ook goed te willen samenwerken met partijen met Britse en protestants-unionistische standpunten. "Dit is een regering voor iedereen: katholiek, protestant en andersdenkend."
Sinds de ondertekening van het Goedevrijdagakkoord in 1998 is afgesproken dat er naast de premier een tweede premier is (de zogenoemde deputy first minister) zodat de grootste partijen uit het pro-Ierse republikeinse kamp en het pro-Britse unionistische kamp altijd vertegenwoordigd zijn in een coalitieregering. Deze deputy first minister heeft even veel macht als de premier. Emma Little-Pengelly van de pro-Britse unionistische partij gaat deze functie vervullen.
Oppositiepartijen lieten zich kritisch uit over de beloften van O'Neill over het verbinden van de partijen. Matthew O'Toole, leider van de de Sociaal Democratische Arbeiderspartij (SDLP) in het parlement zei dat "symboliek niet de salarissen van leraren en verpleegkundigen kan betalen". En de leider van de unionistische Traditional Unionist Voice Jim Allister stelde dat "we een Sinn Féin-premier hebben, maar niet in mijn naam of in de naam van duizenden andere unionisten".
