Eigenzinnig Excelsior 'scant' speelsters op stress: 'Ergste nachtmerrie voorkomen'
"De afgelopen jaren had Excelsior Vrouwen twee blessures per seizoen. En maar één zware knieblessure in zes jaar tijd", zegt trainer Richard Mank. Dat is weinig. Uit recent onderzoek van de UEFA blijkt dat de absolute top in het vrouwenvoetbal gemiddeld 35 blessures per seizoen per club heeft.
Met als meest voorkomende de dijbeenspierblessures (zoals de hamstring) en als zwaarste het voorstekruisbandletsel aan de knie, waarvan herstel vaak een jaar of langer duurt.
Nu is een club als Excelsior, die achtste in de eredivisie staat, natuurlijk geen Ajax of FC Barcelona - clubs met veel drukkere speelschema's vanwege de Champions League en interlandverplichtingen van speelsters.
En toch, hoe kan het dat het aantal blessures bij de middenmoter uit Rotterdam zo laag ligt? Mank: "Praten, praten, praten. En: plezier maken."
"Die voorstekruisbandblessure is voor een speelster de ergste nachtmerrie die er is. Dan lig je er lang uit. Dat wil je voorkomen", zegt Mank, die al sinds 2018 hoofdtrainer van Excelsiors vrouwenploeg is.
Ongesteldheid
"Blessures gaan vaak gepaard met stress en vermoeidheid. Maar ook vaak met ongesteldheid, heb ik gemerkt. Inzicht in hun cyclus, daar kan je winst mee behalen bij de vrouwen."
Mank houdt niet alleen in de gaten wie wanneer ongesteld is, maar ook welke speelster daarbij welke klachten heeft. Die kennis gebruikt hij in de wedstrijd.
"Ik heb dit seizoen weleens ingegrepen, omdat ik wist dat een speelster ongesteld was en dat ze vaak hoofdpijn heeft als ze ongesteld is. Ik zag dat ze veel moest koppen en minder alert was. Uit voorzorg heb ik haar er toen uit gehaald. Later heb ik het uitgelegd."
"Mijn vrouw grapt weleens: je hebt er dertig dochters bij", zegt Ed van Haften, teammanager en vertrouwenspersoon. Speelsters, ook die van het beloftenteam, mogen hem dag en nacht bellen. "Ik ga hun problemen niet oplossen, maar het is fijn als ik voor wat rust in de tent kan zorgen. Soms eet iemand bij mij thuis mee, als het nodig is. Maar dat hoef je niet op te schrijven, hoor."
Van levensbelang
Van Haften is in het dagelijks leven ook werkzaam bij de nationale politie. Hij weet: goede communicatie is van levensbelang. Samen met hoofdtrainer Mank hanteert hij een methode waarbij ze alles van hun speelsters willen weten, ook privézaken. Louis van Gaals 'totale mens'-principe, maar dan toegespitst op vrouwen.
Van Gaals filosofie draait om het zich verplaatsen in de speler en diens persoonlijke levenssfeer, zodat een voetballer maximaal presteert.
"Onze benadering is niet maatgevend of wetenschappelijk", haast Van Haften zich te zeggen. "Maar wij weten dat vrouwen zich fouten erg aantrekken. Dus leren we ze dat fouten maken mag - moet zelfs - en dat dit niet betekent dat je dan meteen op de bank belandt."
Ook geven ze speelsters vrij als ze weten dat er thuis of in hun relatie iets speelt. En ze stimuleren dat er veel wordt gelachen binnen het team.
Na de dood van mijn opa en oma belde Ed me en zei: wil je spelen? Toen ik ja zei, vroeg hij: maar kán je ook spelen?
"Ik heb het nog nooit zo naar mijn zin gehad bij een club als hier", zegt Yara Helderman. De centrale verdediger van Excelsior kwam dit seizoen over van Feyenoord, waar ze op de bank zat.
"Bij Excelsior mag ik fouten maken", zegt Helderman, die dat niet gewend is.
"Je wil presteren, nooit opgeven. Omdat je de druk bij jezelf al zo hoog legt, is het fijn als de trainer je tegen jezelf beschermt." En daarvoor, zegt ze, moet je dus communiceren over alles waar je mee zit.
Dood opa en oma
Dat onderschrijft teamgenoot Yentl van Goch. "Je privésituatie heeft altijd invloed op het veld, want het zit in je hoofd. Ed vraagt me vaak: hoe gaat het? En daarna: oké, nu mag je eerlijk antwoord geven.
"Ook belde hij me na de dood van mijn opa en oma en zei: wil je spelen? Toen ik ja zei, vroeg hij: maar kán je ook spelen? Een paar weken later moest ik verplicht van hem een week thuisblijven. Ik had een pijntje aan mijn knie, maar eigenlijk was ik gewoon op van verdriet. Hij verbood me om naar de trainingen te komen."
Was ze anders gewoon gaan trainen? Van Goch, stellig: "Ja."
Mank en Van Haften weten dus veel over hun speelsters. Kan dat uitvragen niet ook worden ervaren als een uiting van obsessieve controledrang? Van Haften: "Als je geen natuurlijke klik hebt wel, ja. Het moet kloppen, anders wordt het een kunstje. Meiden prikken daar feilloos doorheen."
'Stel mafkezen'
"Ries maakt veel sfeer", zegt Van Goch over hoofdtrainer Mank. "Iedereen voelt zich op z'n gemak. Je kan bij ons echt jezelf zijn. Mensen zien ons misschien als een stel mafkezen bij elkaar, maar we voetballen vanwege het plezier, niet omdat het moet."
De eerste wedstrijd van Excelsior na de winterstop is vandaag tegen Ajax om 16.30 uur in Amsterdam.
