Oud-cliënten doen aangifte tegen Friese jeugdzorginstelling na misstanden
Verschillende oud-cliënten willen aangifte doen tegen jeugdzorginstelling Woodbrookers in Kortehemmen, blijkt uit een rondgang van Omrop Fryslân. Aanleiding is een kritisch rapport over misstanden bij de instelling.
Het behandelcentrum, dat onder Jeugdhulp Friesland valt, kwam een paar maanden terug in opspraak, nadat uit het rapport was gebleken dat kinderen soms de nacht doorbrachten in de isoleercel en met geweld of pijnprikkels in bedwang werden gehouden.
Er willen in ieder geval veertien oud-cliënten aangifte doen tegen de instelling of medewerkers daarvan, schrijft Omrop Fryslân. Volgens de regionale omroep blijkt dat er op dit moment twee aangiftes liggen, maar dat twaalf oud-cliënten een aangifte aan het voorbereiden zijn. Maar het doen van aangifte tegen een jeugdzorginstelling blijkt niet makkelijk, zo zeggen ze.
Problemen bij aangifte
Verschillende oud-cliënten schreven in een open brief aan Jeugdhulp Friesland dat er mensen zijn die al anderhalf jaar wachten op hun dossiers. Als ze dan wel een dossier krijgen, missen ze naar eigen zeggen regelmatig belangrijke delen.
Na het verkrijgen van het volledige dossier moet worden gekeken of de aangifte wordt gericht op de instelling, op Jeugdhulp Friesland of op personen. Dat laatste kan lastig zijn omdat er veel verloop was van personeel bij Woodbrookers.
In de brief van de oud-cliënten staat volgens de regionale omroep dat zij ook de naam van de betrokken medewerkers hebben opgevraagd, maar tot nu toe niets hebben ontvangen.
Instelling of persoon
Volgens Mariëlle Bruning, hoogleraar Jeugdrecht, wordt het een interessant vraagstuk wat er gaat gebeuren met de aangiften. Strafrechtelijk kan het lastig zijn om het bewijs voor een strafbaar feit rond te krijgen, zegt ze.
"Er moet dan sprake zijn van causaal verband tussen de handeling of gedraging en de schade voor het slachtoffer. Een causaal verband is eerder aan te tonen tussen bijvoorbeeld een groepsleider die geweld pleegt tegen een jeugdige, dan tussen een instelling/leidinggevende die niet direct zelf handelt."
Bruning zegt dan ook dat zulke aangiftes nog niet eerder zijn voorgekomen. "Ik ken geen vergelijkbare zaken op dit gebied. Er is alle aanleiding voor het OM om hier heel minutieus naar te kijken. Het is een overheidstaak om kinderen te beschermen tegen geweld. Het lijkt me evident dat de genoemde zaken onder geweld en kindermishandeling vallen."
Complexe zaak
Het Openbaar Ministerie wil nu eerst met (oud)-cliënten in gesprek. Volgens het OM is daarvoor gekozen omdat dit een complexe zaak is en dat ze het doen van aangifte makkelijker willen maken voor de (oud-)cliënten.
"De gesprekken zijn bedoeld om helder te krijgen van welke incidenten de betrokkenen aangifte willen doen en of er sprake is van een vermoeden van een strafbaar feit of strafbare feiten", zegt een woordvoerder tegen Omrop Fryslân. "Alleen dan is er immers een rol weggelegd voor politie en justitie. Dit vergt een zorgvuldige afweging."
Hans du Prie, interim-bestuurder bij Jeugdhulp Friesland, stelt dat het iedereen vrij staat aangifte te doen. Inhoudelijk is hem daar niets van bekend. Volgens Du Prie wordt er hard gewerkt aan verbeteringen en nieuwe behandelinitiatieven. "Dat is werk in uitvoering." Er wordt ook contact gezocht met oud-cliënten. Die worden uitgenodigd om te praten over hun ervaringen en ook mee te denken.
Instelling sluit
Woodbrookers vangt sinds 2010 Friese jongeren van 12 tot 18 jaar met psychische of gedragsproblemen op. Vorig jaar besloot het kabinet dat gesloten jeugdzorginstellingen, zoals Woodbrookers, uiterlijk in 2030 de deuren moeten sluiten.
De laatste jaren groeide de kritiek op dit soort behandelcentra, omdat de psychische problemen van de jongeren er alleen maar zouden toenemen. In oktober maakte Jeugdhulp Friesland bekend Woodbrookers versneld te sluiten. Bestuurder Johan Krul maakte toen ook excuses voor de misstanden. Een dag later stapte hij zelf op.
