Een op de vijf planten en dieren Europa met uitsterven bedreigd

Veel planten en dieren in Europa worden met uitsterven bedreigd. Uit internationaal onderzoek blijkt dat van de circa 15.000 onderzochte planten en dieren bijna 20 procent dreigt te verdwijnen.

Daarbij worden planten en ongewervelden zoals insecten en weekdieren vaker bedreigd dan gewervelde dieren. Volgens de onderzoekers is de belangrijkste oorzaak de schaalvergroting en intensivering van de landbouw, waardoor veel soorten, met name planten en insecten, verdwijnen.

Andere oorzaken zijn grootschalige visserij, bouwactiviteiten en vervuiling. Ze verwachten bovendien dat klimaatverandering de komende jaren ook een negatief effect zal hebben op de soortenrijkdom.

Rode lijsten

Al jaren wordt met rode lijsten de kans op uitsterven van uiteenlopende dieren- en plantensoorten bijgehouden. In Europa gebeurt dat bij 14.669 soorten. Onderzoekers van soortenorganisaties uit heel Europa hebben de rode lijsten gebundeld. En daaruit blijkt dat 2839 (19 procent) van de onderzochte soorten met uitsterven worden bedreigd.

Het aantal bedreigde soorten is het hoogst in de Alpen en in delen van de Balkan en Spanje. Slechts de helft van de bedreigde dieren werd aangetroffen in een beschermd natuurgebied. De onderzoekers vragen zich af hoe geschikt het Europese netwerk van beschermde gebieden is voor bedreigde dieren. Ze vinden dat het natuurnetwerk moet worden uitgebreid en verbeterd.

Natuurbranden en verdroging

Klimaatverandering kan op verschillende manieren een negatieve invloed hebben op de soortenrijkdom. Verdroging en hogere temperaturen kunnen leiden tot sterfte van planten en dieren, net als steeds intensievere natuurbranden. Daarnaast kan het zijn dat soorten worden verdrukt door concurrerende planten en dieren die oprukken vanuit het zuiden richting het noorden.

Vanuit Nederland hebben onderzoekers van Naturalis, de Vlinderstichting en Floron, dat onderzoek doet naar de Nederlandse wilde flora, meegewerkt aan het overzichtsartikel.