Ontslag kritische ROC-docent was inbreuk op vrijheid van meningsuiting

Het ontslag van een docent aan het ROC in Nijmegen die een kritisch boek schreef over een nieuwe onderwijsmethode op de mbo-school, was een ongeoorloofde inbreuk op haar vrijheid van meningsuiting. Dat heeft het gerechtshof in Den Bosch vandaag bepaald.

Paula van Manen publiceerde in 2019 het boek Wanneer krijgen we weer les?. Dat gaat over haar ervaringen met gepersonaliseerd onderwijs op het ROC en zou geleid hebben tot onrust binnen haar team.

Daarna moest ze van de school haar werkzaamheden als docent tijdelijk neerleggen, waarna ze in 2020 werd ontslagen.

Rechtbank en hof stemde in met ontslag

Zowel de rechtbank als het gerechtshof in Arnhem achtte het ontslag geoorloofd. Het hof in Arnhem oordeelde in 2021 dat de arbeidsverhouding tussen de docente en de school was verstoord en herstel niet mogelijk was.

Het hof had wel kritiek en de mbo-school moest Van Manen 40.000 euro extra ontslagvergoeding betalen, omdat er te snel tot schorsing was besloten.

Zaak opnieuw beoordeeld

Van Manen ging daarop in cassatie en de Hoge Raad, het hoogste rechtscollege in Nederland, draaide het besluit van het gerechtshof vorig jaar terug.

De Hoge Raad stelde dat er een causaal verband was tussen de publicatie van het boek en het ontslag van Van Manen, daarmee was er sprake van inmenging in het recht op vrijheid van meningsuiting. Of die inmenging gerechtvaardigd was, moest opnieuw worden onderzocht en beoordeeld.

'Boek is kritisch maar niet beledigend'

Het gerechtshof in Den Bosch heeft de zaak opnieuw bekeken en oordeelt dat de ontbinding van de arbeidsovereenkomst niet gerechtvaardigd was, meldt Omroep Gelderland. "Het boek is weliswaar een kritische, maar geen beledigende beschouwing", aldus het hof. "En er is niet gebleken van aperte onwaarheden. Met het boek was bovendien een algemeen belang gediend."

Volgens de rechters had het bestuur van de school meer moeite kunnen doen om eventuele commotie over het boek onder de collega's weg te nemen, bijvoorbeeld door er gesprekken over te voeren in de organisatie.

Volgens het hof heeft de docente recht op een vergoeding. Met de betrokken partijen is afgesproken dat zij nog mogen laten weten hoe hoog die vergoeding in hun ogen moet zijn. Daarna zal het hof ook daarover uitspraak doen.