Rutte: herdenking opstand Sobibor 'tegen tragische en alarmerende achtergrond'
Demissionair premier Rutte heeft in zijn herdenkingstoespraak over de opstand in vernietigingskamp Sobibor verwezen naar het huidige geweld in Israël en de Palestijnse gebieden. Hij refereerde ook aan de oorlog in Oekraïne.
Vandaag werd in het oosten van Polen voor de tachtigste keer de opstand in het kamp herdacht. Rutte zei dat de herdenking plaatsvond tegen een tragische en alarmerende achtergrond. "Vandaag gaat ons hart uit naar al die onschuldige slachtoffers en hun geliefden."
Bekijk een gedeelte van de toespraak van Rutte op het terrein van het voormalige vernietigingskamp hier:
In kamp Sobibor vermoordden de nazi's vanaf 1942 in anderhalf jaar tijd meer dan 170.000 Joden. Onder hen waren ruim 34.000 Joodse gevangenen uit Nederland, die vanuit kamp Westerbork naar deze afgelegen plek waren getransporteerd. De meesten werden op de dag van aankomst vermoord in de gaskamers.
Een kleine groep gevangenen slaagde er op 14 oktober 1943 in om een deel van de SS-bewakers te vermoorden. Door het prikkeldraad en de mijnenvelden vluchtten ze de bossen in. In het tumult dat ontstond wisten zo'n 300 gevangenen het kamp uit te komen. Ongeveer zestig van hen overleefden de oorlog.
Rutte vroeg zich in zijn toespraak af waar de opstandelingen de moed vandaan gehaald moeten hebben. "Misschien is de enige verklaring dat het verlangen naar vrijheid en de wil om te overleven diep geworteld zijn in de menselijke psyche. We zien dat nu opnieuw in een heel andere tijd en context bij de bevolking van Oekraïne, die vecht voor vrijheid en tegen onderdrukking."
Duidelijke boodschap
Rutte zei dat de Nederlandse delegatie bij de herdenking een duidelijke boodschap wilde afgeven: "Door hier samen te komen, de namen van de slachtoffers uit te spreken en hun verhalen te vertellen, herinneren we onszelf eraan hoe belangrijk het is om waakzaam te zijn en om op te komen voor vrijheid, compassie en menselijkheid."