Ministerie van Sociale Zaken betreurt geheim onderzoek naar moslims en moskeeën
Minister Van Gennip van Sociale Zaken betreurt de manier waarop haar departement onderzoek heeft gedaan naar moslims en moskeeën. In een brief aan de Tweede Kamer schrijft ze dat ze heeft vastgesteld dat haar ministerie tot 2019 onderzoek liet doen naar personen, organisaties en netwerken binnen de moslimgemeenschappen, zonder dat de betrokkenen daarvan op de hoogte waren.
In 2021 bracht NRC naar buiten dat zeker tien Nederlandse gemeenten de afgelopen jaren een particulier onderzoeksbureau hadden ingehuurd om onderzoek te doen naar religieuze organisaties. Daarbij werd gebruik gemaakt van undercovermethoden die niet zijn toegestaan.
Nu blijkt dat ook het ministerie onderzoeken heeft gedaan naar moslims en moskeeën waarbij persoonsgegevens verwerkt zijn, terwijl daar geen juridische grondslag voor was en is. Het gaat daarbij volgens Van Gennip voornamelijk over namen van personen gekoppeld aan een woonplaats en religieuze overtuiging, gedragingen of uitingen. Ook was de manier van onderzoek doen niet altijd transparant.
De onderzoeken richtten zich vooral op salafisten, moslims die een orthodoxe vorm van de islam aanhangen.
Discriminatie van moslims
Het nieuws over de undercoveronderzoeken van gemeentes maakte veel los onder Nederlandse moslimgemeenschappen. Het ministerie van Sociale Zaken begon daarna een traject om het vertrouwen tussen de overheid en moslimgemeenschappen te herstellen.
Maar de minister concludeert nu dat de overheid zelf de discriminatie van moslims heeft bevorderd. Zo staat er in de brief dat de overheid "onbedoeld heeft bijgedragen aan stigmatisering van grote groepen moslims die hier niets mee te maken hebben".
Om discriminatie van moslims tegen te gaan, moet er volgens Van Gennip meer aandacht voor het verschijnsel zijn en moet het opnieuw onderzocht worden. Zo wil ze bijvoorbeeld iets doen tegen banken die moslims weigeren.
De verzamelde persoonsgegevens worden vanaf 1 april 2024 vernietigd. Mensen die willen weten of hun gegevens in het dossier van Sociale Zaken zijn verwerkt kunnen zelf informeren bij het ministerie.
Volgens NRC gaat dit in tegen een advies van de landsadvocaat, die stelt dat de overheid verplicht is om burgers over wie illegaal informatie is verzameld daar zelf over te informeren.
