Stenen met kankerverwekkende stof gestort in woonwijk Apeldoorn

Onder bewoners van een wijk in Apeldoorn is onrust ontstaan vanwege werkzaamheden die al een half jaar voor hun deur worden uitgevoerd. Spoorbeheerder ProRail en BAM werken daar met zogenoemde ballaststenen, waarbij het schadelijke kwartsstof vrijkomt. Voor de werkzaamheden is geen vergunning aangevraagd, zegt de gemeente Apeldoorn.

Het inademen van grote hoeveelheden kwartsstof kan ernstige longaandoeningen en kanker veroorzaken. Op een bewonersbijeenkomst bood ProRail gisteravond excuses aan voor de gang van zaken en kondigde het een onderzoek aan.

Veel stof

Ballaststenen worden gebruikt onder het spoor, om bielzen op hun plek te houden. ProRail gaat ze op bepaalde plekken vervangen en laat dat werk uitvoeren door bouwbedrijf BAM. De stenen worden tijdelijk gestort op een braakliggend terrein in de Apeldoornse wijk Kanaal Zuid.

Sinds maart wordt op het terrein met de stenen gewerkt, waarbij veel stof vrijkomt. Het stof komt neer op huizen, in tuinen en op auto's. Ongeruste bewoners trokken daarover aan de bel bij ProRail en de gemeente. Naar aanleiding daarvan werd gisteravond een bewonersbijeenkomst georganiseerd in een buurthuis, waarbij ook ProRail aanwezig was. De Stentor schreef erover.

Het spoorbeheerbedrijf bood excuses aan en erkende dat de protocollen de afgelopen tijd niet goed zijn uitgevoerd. Zo moet dit soort stenen worden besproeid als ermee wordt gewerkt, en dat is in dit geval niet gebeurd. "Dat is niet goed gegaan", zei een ProRail-woordvoerder mede namens bouwconcern BAM, dat niet bij de bewonersbijeenkomst was. De afgelopen dagen is er alsnog gesproeid.

Extra onderzoek

Over de gezondheidsrisico's van ballaststenen zegt ProRail dat onderzoek erop wijst dat die nihil zijn. Maar het bedrijf geeft toe dat het bestaande onderzoek zich vooral toespitst op werknemers aan het spoor, en niet op omwonenden van een opslagplaats. "Dit hier in Apeldoorn is een unieke situatie. Een grote hoeveelheid ballast, dichtbij de huizen en voor een langere periode. Daarom gaan we nu extra onderzoek doen."

Jacob de Boer, emeritus hoogleraar milieuchemie en toxicologie, is er niet gerust op. "Als je ballaststenen laat liggen, is er weinig risico", zegt hij. "Maar je moet het niet in de buurt van huizen storten. Want juist bij het storten komt wel degelijk veel stof vrij. Die stof is schadelijk."

Geen vergunning

De gemeente Apeldoorn, verantwoordelijk voor milieu en handhaving, zegt desgevraagd dat er geen vergunning is aangevraagd voor de opslag van de ballaststenen op het betreffende terrein, terwijl dat in dit geval wel verplicht is. Volgens een woordvoerder gaat de gemeente in gesprek met BAM en ProRail over de ontstane situatie. De stenen zullen worden weggehaald.

"Maar we richten ons nu eerst op de vragen van omwonenden en op het contact met hen", zegt de woordvoerder. "We voelen hun zorgen."