KNVB legde sinds corona voor tonnen boetes op aan voetbalclubs
Hugo van der Parre
Research-redacteur
De KNVB heeft in de twee voetbalseizoenen sinds de coronaperiode 167 keer een straf opgelegd aan clubs in verband met incidenten met en door supporters. Dat is heel veel meer dan de 29 gepubliceerde sancties in de twee seizoenen die aan corona vooraf gingen, al werden toen de schikkingen nog niet openbaar gemaakt. In totaal is voor 919.875 euro aan boetes opgelegd. Een en ander blijkt uit onderzoek van de NOS.
Het is al langer bekend dat het supportersgeweld sinds corona sterk is toegenomen, maar tot dusverre ontbrak een helder overzicht van alle incidenten. Het gaat om zaken als het afsteken van vuurwerk, het gooien van bier en voorwerpen op het veld, het belagen van spelers en scheidsrechters, brandstichting, vernieling, spreekkoren, spandoeken, het bestormen van het veld en vechten met de mobiele eenheid.
De NOS heeft alle op de KNVB-site gepubliceerde tuchtzaken bij elkaar gebracht en geanalyseerd. In deze tool kun je zien welke boetes clubs hebben gehad:
Incidenten met vuurwerk komen met afstand het meeste voor: het speelt een rol bij 118 sancties. Vijftig keer gaat het om het gooien van voorwerpen inclusief bekers bier, twintig keer drongen supporters door tot het speelveld.
Twee derde van de overtredingen is begaan door thuispubliek, een derde door de bezoekers. In 23 gevallen werd een wedstrijd stilgelegd wegens incidenten.
Ook valt op dat het bekogelen van spelers en arbitrage met bier, voorwerpen en vuurwerk veelvuldig is gebeurd. Exclusief het aanstekerincident met Davy Klaassen waren liefst 32 voetballers, scheidsrechters en assistenten de pineut.
Slechts twee keer is een club bestraft omdat er racistische spreekkoren waren: supporters van respectievelijk PSV en FC Utrecht maakten oerwoudgeluiden en riepen discriminerende teksten naar spelers van Ajax. Sancties voor anti-homo-spreekkoren zijn niet online gepubliceerd door de bond.
Opvallend is dat betrekkelijk kleine clubs de meeste straffen krijgen. PEC Zwolle incasseerde 15 straffen, gevolgd door De Graafschap en MVV met 11 incidenten. Van de traditionele drie grote clubs staat alleen PSV in de top-10.
Dat PEC Zwolle sinds corona de meeste sancties kreeg in het Nederlandse profvoetbal valt op. Acht keer werd de club beboet in het seizoen 2021/2022 en zeven keer in het afgelopen seizoen, veelal vanwege het gooien van vuurwerk en het werpen van vloeistoffen.
Keepers de klos
In vier gevallen waren keepers het mikpunt van de Zwolle-aanhang. Zo werd in maart 2022 Feyenoord-keeper Ofir Marciano bekogeld met vuurwerk en bekers, waarna de wedstrijd tijdelijk werd stilgelegd.
Drie weken later liep het uit de hand in de streekderby tegen Go Ahead Eagles. Toen werd Andries Noppert, de toenmalige keeper van de Eagles, bekogeld met voorwerpen. In datzelfde duel raakte een meisje gewond toen een vuurwerkbom ontplofte op het veld.
Bij de start van het afgelopen seizoen ging het gedoe door. PEC moest in totaal 10.000 euro aftikken, omdat de doelmannen van MVV en Jong PSV werden bekogeld. Ook werd de club bestraft wegens vernielingen, brandstichting en moesten staanvakken leeg blijven na een ander vuurwerkincident.
Door deze gebeurtenissen is het niet verwonderlijk dat PEC Zwolle een fors bedrag aan boetes heeft moeten betalen. Ook in dat lijstje staat PEC bijna bovenaan, nipt achter PSV.
Zeven clubs hebben afgelopen twee seizoenen geen enkele geldboete gekregen. Dat zijn Almere City FC, AZ, SC Cambuur, FC Dordrecht, Excelsior, Go Ahead Eagles en Sparta. Ook de Jong-teams in de Eerste Divisie hebben geen straf opgelopen.
De KNVB heeft naast onvoorwaardelijke geldboetes (696.500 euro) ook andere soorten sancties gegeven. Zo is, verdeeld over 62 uitspraken,voor een totaal van 223.375 euro aan voorwaardelijke boetes opgelegd. Twaalf keer is bepaald dat een wedstrijd zonder publiek moest worden gespeeld; nog eens vijftien keer is dat voorwaardelijk opgelegd.
Steeds meer clubs worden bovendien verplicht een plan op te stellen hoe ze wanordelijkheden in de toekomst denken te voorkomen. In de afgelopen seizoenen gebeurde dat veertien keer: twee keer in seizoen 2021-2022 en twaalf keer in seizoen 2022-2023. PEC Zwolle heeft zelfs twee keer een plan van aanpak moeten schrijven naar aanleiding van wedstrijden in november 2022 en maart 2023.
Inmiddels nemen ook de gemeenten met een betaaldvoetbalclub binnen hun grenzen hun maatregelen. In de meerderheid van de gemeenten moeten de clubs komend seizoen over een vergunning beschikken om wedstrijden te mogen organiseren. Ook waar dat nog niet het geval is, worden de voorwaarden aangescherpt.
