Mishandelde zussen gingen strijd aan met hulpverleners: 'Ze hebben gruwelijk gefaald'
Vier jaar lang deden ze er alles aan om hun recht te halen na een jeugd vol geweld. Een hele reeks instanties bestookten ze met e-mails, telefoontjes en klachten. Onder meer het Centrum voor Jeugd en Gezin, de politie, maar vooral Jeugdbescherming west in Den Haag. Later benaderden ze ook de Nationale Ombudsman, Tweede Kamerleden en verschillende media.
De zussen Rania en Amber (niet hun echte namen) liepen aanvankelijk telkens tegen een muur op. Nu hebben ze het toch voor elkaar gekregen: Jeugdbescherming west betaalt beiden een schadevergoeding van 5000 euro omdat het de hulpverlening niet is gelukt de twee tegen het geweld van hun ouders te beschermen. Uniek, want de landelijke organisatie Jeugdzorg Nederland kent niet één ander voorbeeld van een schadevergoeding om deze reden.
En toch ontkent niemand dat het veel vaker misgaat bij de bescherming van kinderen tegen huiselijk geweld. Jeugdbescherming west spreekt in een toelichting tegenover de NOS van langduriger 'systeemfalen'. Desondanks is het dus voor het eerst dat jonge slachtoffers hiertegen met succes in opstand zijn gekomen. Waar komt de strijdlust van deze twee twintigers vandaan?
Luister hier zelf naar wat ze hebben meegemaakt:
"Het lichamelijke en psychische geweld binnen ons gezin heeft een verwoestende impact gehad", legt Amber uit. "Ondertussen werden we in eerste instantie vaak afgewimpeld door instanties. Dat heeft ons enorm getriggerd om door te vechten."
Rania: "We konden gewoon niet leven met het idee dat er hulpverleners in ons gezin waren die eigenlijk niets deden en dat die daar vervolgens mee weg dreigden te komen. Toen ik 11 jaar was, belde ik uit wanhoop de Kindertelefoon. Er kwamen toen mensen van de crisisdienst in huis en die vertrokken gewoon weer na vage beloftes van onze vader."
Toen ik 11 jaar was, belde ik uit wanhoop de Kindertelefoon
"Onze moeder weigerde überhaupt te praten en dat werd geaccepteerd. Terwijl ik had verteld dat we van kleins af aan door beiden werden geslagen. En dat ging daarna gewoon weer door. Er is hier gigantisch geblunderd."
Amber: "Ja, ze hebben echt gruwelijk gefaald. Dit mag gewoon nooit meer gebeuren. We doen dit ook voor andere gedupeerden van de misstanden in de jeugdzorg. En ons rebelse karakter speelt waarschijnlijk ook een rol."
Zelfmoordneigingen
Met de gevolgen van de mishandelingen worstelen de zussen nog dagelijks. Op hun 20ste gingen ze naar een psycholoog en die constateerde onder andere een complexe posttraumatische stress-stoornis (cptss), depressie, angststoornissen en persoonlijkheidsproblematiek.
"Wij hadden ook zelfmoordneigingen", vult Amber aan. "Ik heb traumatherapie gevolgd in een gespecialiseerd centrum. Mijn zus is zelfs opgenomen geweest."
Gezichtsverlies
Rania: "Het is essentieel dat mensen beseffen hoe gigantisch de impact is van dit soort onveiligheid. Net zoals het volgens mij belangrijk is om te benoemen dat onze culturele achtergrond hier een grote rol speelde."
"Wij komen uit een streng hindoestaans gezin, waarin alles draait om eer en het not done is om de vuile was buiten te hangen", legt Rania uit. "Toen ik melding had gemaakt van wat er gebeurde, waren mijn ouders vooral woedend vanwege het gezichtsverlies. Ik kreeg te horen dat ik de familie te schande had gemaakt."
Schaam je vooral niet, het is nooit de schuld van jou als kind. Praat met dierbaren over je pijn, angsten en verdriet.
Amber: "Wij moesten ons thuis aan absurde regels houden die voortkwamen uit die cultuur. Zoals goede cijfers halen, die soms niet reëel waren. En bij jongens uit de buurt blijven. We mochten 's avonds niet eens buiten komen. Als we die regels niet wilden volgen of iets niet goed deden, was in hun ogen alles geruïneerd en moesten we boeten voor 'ongehoorzaam en respectloos' gedrag. Maar de hulpverlening had daar geen enkel oog voor."
Erkenning
De littekens blijven, maar gelukkig gaat het inmiddels stap voor stap beter met de zussen. De erkenning door onder meer de schadevergoeding van Jeugdbescherming helpt daarbij. "Ik merk dat ik langzamerhand meer kan genieten", vertelt Rania. "We hebben niet alleen elkaar als zussen, wat echt bijna levensreddend is geweest, maar we hebben ook leuke vrienden, we werken en we sporten geregeld."
Doorslaggevend was het besluit om hun grote geheim uiteindelijk te delen met een mentor en een maatschappelijk werker op school. Die hielpen hen onder meer aan huisvesting, waardoor ze hun ouderlijk huis konden ontvluchten. Met geld van het Schadefonds Geweldsmisdrijven konden ze meubels en andere spullen kopen.
Amber heeft ook advies aan anderen in een vergelijkbare situatie. "Ga naar de huisarts en vertel wat er gebeurt. Schaam je vooral niet, het is nooit de schuld van jou als kind. Praat met dierbaren over je pijn, angsten en verdriet. En bedenk ook dat je altijd het recht hebt om de mensen aan te spreken die jou hebben beschadigd. Je zult zien dat die uiteindelijk minder macht hebben dan je dacht."
