Preventief fouilleren in Zaandam uitgebreid naar twee extra woonwijken

In Zaandam wordt het aantal gebieden waar de politie preventief mag fouilleren uitgebreid met twee woonwijken. Dat betekent dat de politie zonder verdere aanleiding iedereen van straat mag halen en controleren op wapenbezit.

"Helaas vinden er nog steeds veel en vaak geweldsincidenten plaats met wapens", zegt locoburgemeester Harrie van der Laan bij NH Nieuws. "Wij vinden dat we er alles aan moeten doen om zoveel mogelijk wapens van straat te halen."

Preventief fouilleren is omstreden in Nederland. "Vaak worden bij zulke controles dezelfde personen uitgekozen en mensen met een bepaalde huidskleur", zei criminoloog Marc Schuilenburg eerder. Toen de gemeente Amsterdam in september 2021 een proef deed met preventief fouilleren zei Amnesty International ook te vrezen voor etnisch profileren door de politie. De proef in Amsterdam werd in 2022 vroegtijdig stopgezet na 'onbevoegde controles'.

Toch wordt in Zaandam al sinds 2018 preventief gefouilleerd. Aanvankelijk gebeurde dat alleen in het centrum en in de wijk Poelenburg. Nu breidt de gemeente het gebied waar de politie iedereen mag fouilleren verder uit naar de Burgemeesters- en Rosmolenbuurt, twee woonwijken tussen het centrum en Poelenburg in.

Nieuwe geweldsincidenten

Aanleiding zijn 180 nieuwe geweldsincidenten het afgelopen jaar in Zaandam, zegt locoburgemeester Van der Laan.

Bij het preventief fouilleren zijn het afgelopen jaar (net als het jaar daarvoor) 21 wapens onderschept. "In het veiligheidsrisicogebied Zaandam-Centrum zijn tien messen, vijf schroevendraaiers en een stroomstootwapen gevonden", aldus de locoburgemeester. "In het veiligheidsrisicogebied Poelenburg zijn twee knuppels en drie messen gevonden."

Bij het begin van het preventief fouilleren maakte de Zaanse politie gebruik van een speciale scanner die lijkt op soortgelijke apparatuur op Schiphol. Of dat weer gaat gebeuren en wanneer de fouilleeracties gaan plaatsvinden, is niet bekendgemaakt.