Van Frans en ongezond naar Duits en graploos: Van Rouwendaals ommezwaai
Tien kilometer lang ploeteren door de golven van Momichi Beach. Na een slordige twee uur in het zeewater niet als eerste aantikken. En op het eerste marathonnummer van de WK zwemmen in Fukuoka tóch tevreden uit het water stappen.
De meedogenloze topsporter in Sharon van Rouwendaal - ze werd al olympisch, wereld- en Europees kampioen - gruwelt bij de gedachte alleen al. De rationele atlete die ze de laatste tijd steeds vaker is, kan er prima mee leven.
Nou ja, met een kleine kanttekening dan. "Zolang ik maar tweede of derde word."
P-woord
Een podiumplek op Kyushu, het meest zuidelijke Japanse hoofdeiland, staat zaterdag immers garant voor een olympisch ticket. Daarom draait het voor titelverdediger Van Rouwendaal dit weekeinde eerst en vooral om het P-woord. Parijs, dus.
Want ze mag dan kilometervreter pur sang zijn: hoe korter de marsroute naar de Franse hoofdstad, hoe beter.
Dat ze het ooit nog eens uit haar mond zou krijgen, lacht ze. "Deze WK focus ik me op meer dan de wereldtitel. De kleur van de medaille is echt van ondergeschikt belang. Zolang ik maar een startbewijs voor mijn vierde Olympische Spelen kan aftikken, is mijn toernooi geslaagd. De rest is bijvangst."
De jaren beginnen te tellen, óók voor de 29-jarige SvR. Het lichaam blijkt niet langer onbeperkt belastbaar, herstel neemt steeds meer tijd in beslag. En buitenlandse trainingskampen zijn eerder een verzoeking dan een welkome onderbreking van het dagelijkse regime in Maagdenburg, waar ze sinds 2020 traint onder Bernd Berkhahn.
Cynisch lachje. "De leeftijd, hè?"
SvR 2.0
De Fransman Philippe Lucas, onder wie ze zeven jaar lang bikkelhard trainde, voerde de motor jarenlang op. De Duitser Berkhahn richt zich sinds twee jaar op de fijne afstelling.
SvR 2.0 heeft anno 2023 nog altijd een krachtbron met ongeëvenaard duurvermogen. Maar ze beschikt inmiddels ook over een turbo die zijn gelijke in de wereld van het open water niet kent.
Opmerkelijke bekentenis. "Ik weet sinds kort pas hoe je een wedstrijd in het open water moet zwemmen. In Rio won ik zeven jaar geleden olympisch goud, maar had ik vooraf geen idee hoe ik het moest aanpakken."
Door onder Berkhahn veel wedstrijden te zwemmen, leerde Van Rouwendaal eindelijk tactisch te racen. Best opmerkelijk voor een zwemster die, op het wereldbekerklassement na, in het open water inmiddels alles won wat er te winnen valt.
Spelletje
Ze is er bovendien in geslaagd tijdens wedstrijden haar gedachten te kanaliseren. "Als er vroeger iemand naast me zwom, was ik meteen afgeleid. Dan dacht ik: hoe kan het bestaan dat zij sneller zwemt dan ik? Ik ben toch degene die heel hard traint, niet zij? Nu ben ik alleen nog maar met mezelf bezig."
Haar conclusie: "Je kunt zeggen dat ik het spelletje eindelijk door heb."
Achteraf gezien denkt ze dat ze het tactische aspect van het marathonzwemmen veel eerder onder de knie had kunnen krijgen. "Bij Lucas was het alleen maar trainen, trainen, trainen. Als ik zei dat ik wedstrijden wilde zwemmen, kreeg ik te horen dat het niet goed voor mijn lichaam was. Ik ben daardoor in mijn carrière heel veel overwinningen misgelopen."
Gulden middenweg
Berkhahn kiest voor de gulden middenweg. Naast ellenlange sessies van soms wel 90 kilometer per week staat jaarlijks vijf à zes keer een tien kilometer op het programma. "Dat is genoeg om je skills te onderhouden."
Op de vraag of ze, achteraf gezien, misschien eerder de overstap van Lucas naar Berkhahn had moeten maken, volgt een ontkennend antwoord.
"Ik had in 2016 al kunnen verhuizen naar Maagdenburg. De vraag is of ik er na de Spelen van Tokio dan ook voor had gekozen om door te gaan tot en met Parijs."
In Maagdenburg belandde ze drie jaar geleden in de wereld van de Duitse Pünktlichkeit und Gründlichkeit. Een cultuurschok na zeven roerige jaren onder de flamboyante, ondoorgrondelijke en onvoorspelbare Lucas.
"Er zijn echt dagen dat ik hem mis. De situatie in Frankrijk was natuurlijk niet echt gezond. Maar in Duitsland is echt iedere dag hetzelfde. Het is bijna saai. Er worden nooit grappen gemaakt of zo." Korte stilte. "Eigenlijk gebeurt er nooit iets."
Na zestien seizoenen begint het kluizenaarsbestaan dat bestaat uit trainen, eten en slapen haar steeds meer tegen te staan. "Mijn dagelijkse leven staat van uur tot uur in teken van zwemmen. Ik heb totaal geen privéleven. Om de trainingen aan te kunnen, lig ik dagelijks om negen uur al in bed."
Normaal leven
Ze kan (en wil) dergelijke opofferingen hooguit nog een jaar volhouden. "Dan is het genoeg geweest en keer ik terug naar Nederland. Ik denk er de laatste tijd steeds vaker over na hoe het is om een normaal leven te leiden. Dat zegt genoeg."
