Eigen onderzoek ministerie: veel fiscale regelingen werken niet goed

Veel fiscale regelingen zijn niet effectief en inefficiënt. Dat concludeert het ministerie van Financiën op basis van eigen onderzoek.

Het ministerie onderzocht 73 regelingen. Daarvan bleken er 11 naar behoren te functioneren. In 41 gevallen was het onzeker of de fiscale regelingen goed werkten en in 21 gevallen waren ze niet effectief, schrijft demissionair staatssecretaris Van Rij (Fiscaliteit en Belastingdienst) in een brief aan de Tweede Kamer.

De hypotheekrenteaftrek is een van de regelingen die slecht uit het onderzoek komt. Hetzelfde geldt voor de schenkbelasting, erfbelasting en bedrijfsopvolgingsfaciliteit.

Naast het feit dat veel van de onderzochte regelingen volgens het ministerie niet goed blijken te werken, ontbreekt in ongeveer de helft van de gevallen een goede onderbouwing of is er sprake van een achterhaald doel.

Wirwar aan regelingen

Een fiscale regeling is een veelgebruikt instrument om op een gerichte manier bepaald gedrag te stimuleren of een bepaalde groep mensen financieel tegemoet te komen.

Op dit moment telt Nederland 116 fiscale regelingen. De regelingen kosten de Nederlandse schatkist dit jaar naar schatting zo'n 150 miljard euro, schrijft de demissionair staatssecretaris in zijn Kamerbrief, "ofwel 40 procent van de totale belasting- en premieopbrengsten".

Het is al langer de wens van de overheid om het aantal fiscale regelingen terug te dringen en het belastingstelsel te vereenvoudigen.

Fraudegevoelig

Van Rij wijst erop dat fiscale regelingen leiden tot hogere belastingtarieven, een ingewikkelder systeem en hogere kosten voor uitvoering en handhaving. Ook maken ze het belastingstelsel kwetsbaar voor fraude.

Een fiscale regeling zou enkel gerechtvaardigd zijn als deze effectief en efficiënt is, zo staat in het onderzoek van het ministerie, en er tegelijk een maatschappelijk belang mee wordt gediend.

Het ministerie roept de Kamer daarom op voorzichtig te zijn met nieuwe fiscale regelingen en kritisch te kijken naar regelingen die niet goed presteren. Verder wordt er geadviseerd om kritisch te kijken naar de regelingen die slecht uit het onderzoek komen, om deze zo te verbeteren, verminderen of eventueel af te schaffen.