Steeds meer mensen een airco, maar experts zien liever zonwering

Op hete dagen zijn mobiele airco's in winkels niet aan te slepen en ook steeds meer mensen nemen een vaste airco in huis. In totaal heeft nu zo'n 30 procent van de huishoudens een vaste of mobiele airco. Nog eens 30 procent overweegt er een aan te schaffen, blijkt allemaal uit recente cijfers van voorlichtingsbureau Milieu Centraal. Een van de voornaamste redenen om een airco te nemen: beter kunnen slapen 's nachts.

Het aantal vaste airco-installaties neemt gestaag toe. In 2015 lieten zo'n 16.000 mensen een airco installeren. Vorig jaar kwamen er ruim 285.000 bij, blijkt uit cijfers van het CBS. Over de verkoop van mobiele airco's willen winkels geen precieze aantallen geven, maar ze zeggen wel een enorme stijging te zien. "We hebben nu al veel meer airco's verkocht dan in heel 2022", zegt een woordvoerder van MediaMarkt en Saturn.

Milieu Centraal is geen groot voorstander van airco's. De organisatie waarschuwt voor de kosten en de klimaatschade door het hoge energiegebruik van de apparaten: een mobiele airco verbruikt zo'n twintig keer meer stroom dan bijvoorbeeld een ventilator.

Wat is het stroomverbruik en de uitstoot van verschillende koelapparaten?

Ook zou de aankoop wel eens flink teleur kunnen stellen: "Veel mensen kopen een mobiele airco als het heel heet is, maar op tropische dagen doen die eigenlijk niet zo veel", zegt energie-expert Joanneke de Jongh. Dat komt omdat er voor de afvoerslang van de airco vaak een raam open moet. "De warmte komt daar dan gewoon weer binnen. Dat is als hozen uit een lekke boot, zinloos."

Installateurs zien dat ook steeds meer mensen airco's voor verwarming in de winter gebruiken. Dat scheelt wel in het gasverbruik en de kosten, omdat je dan maar een of twee kamers verwarmt in plaats van het hele huis. "Maar het stroomverbruik in de zomer is natuurlijk wel extra."

Volgens Milieu Centraal werken een goede dak- en muurisolatie en zonwering buiten het beste tegen hitte in huis. "Die combinatie geeft 80 procent minder kans op oververhitting", zegt De Jongh. "Dan heb je geen airco meer nodig."

En er zijn meer tips:

Door klimaatverandering komen hittegolven vaker voor en zijn ze intenser. Daarmee neemt ook de hittestress in huis toe. Uit een rondgang van verschillende GGD's blijkt dat bijna de helft van de mensen in Nederland moeilijk verkoeling vindt in huis. Vooral stedelingen, ouderen, armere mensen en jongvolwassenen hebben er last van. Ook uit de steekproef van Milieu Centraal komt dat beeld: 44 procent zegt nu meer last hebben van hitte in huis dan tien jaar geleden.

De GGD's roepen gemeenten, provincies en woningcorporaties op om maatregelen te treffen om gezondheidsproblemen door de hitte te voorkomen. Ze wijzen bijvoorbeeld op het plaatsen van zonwering en goede ventilatieluiken.

Een comfortabele en koele woning is de meest gegeven reden voor de aankoop van een airco. En problemen met slapen door de hitte. "Ik kan me voorstellen dat het voor mensen die echt niet kunnen slapen een uitkomst is", zegt hoogleraar fysiologie Maria Hopman. "Maar zorg er wel voor dat je niet de hele tijd in de airco zit, dat je je wel blootstelt aan de warmte."

Want hitte went, legt Hopman uit. Na een paar dagen past je lichaam zich aan, zodat je beter bestand bent tegen de hoge temperaturen. "Je gaat sneller zweten, waardoor je afkoelt en je maakt ook meer bloedvolume aan, waardoor je hersenen beter doorbloeden en je bijvoorbeeld minder snel duizelig wordt."