Voetbalclubs liepen miljoenen mis bij transfers van oude jeugdspelers
Voetbalclubs wereldwijd liepen de afgelopen jaren samen honderden miljoenen euro's mis bij transfers van voormalig jeugdspelers. Ook Nederlandse amateur- en profclubs kregen in het verleden niet altijd de opleidingsgelden waar ze recht op hebben. Een nieuw systeem van wereldvoetbalbond FIFA moet daar een einde aan maken.
De afgelopen drie jaar betaalden clubs ruim 740 miljoen euro voor Nederlandse voetballers, blijkt uit gegevens die de NOS opvroeg bij datawebsite Transfermarkt. Van elke transfersom moet 5 procent naar de opleidingsclubs, in dit geval dus 37 miljoen euro. Hoeveel van dat geld bij Nederlandse clubs terecht is gekomen is onduidelijk, maar dat niet alles netjes is betaald blijkt uit een rondgang langs clubs.
"David Panka? Die naam zegt me niets", zegt Roda '46-voorzitter John Groenevelt. De boomlange spits Panka maakte in 2021 een transfer van het Poolse Miedz Legnica naar het Amerikaanse Kansas City. De Amerikanen zouden naar verluidt 350.000 euro betalen voor Panka die op zijn 16e nog bij Roda '46 speelde. De amateurclub uit Leusden heeft daardoor recht op een klein deel van de transfersom als vergoeding voor de opleiding. Groenevelt: "Nee, dat geld hebben we nooit gekregen."
Ook JVOZ uit Vlissingen liep geld mis. Oud-JVOZ-verdediger Bradley de Nooijer maakte vorig jaar de overstap van een Roemeense club naar een Bulgaarse, naar verluidt voor 200.000 euro. "We hebben niets ontvangen uit Bulgarije", verzekert voorzitter Eugène Fagg. JVOZ zou 5000 euro moeten krijgen. "We zijn een kleine vereniging, voor ons is dat zeer welkom. Daar kunnen we een trainer voor een jaar voor aanstellen."
Daarmee staan deze amateurverenigingen symbool voor het misgelopen geld. Uit stukken van de FIFA blijkt dat er jaarlijks wereldwijd 365 miljoen euro aan solidariteitsbijdragen betaald zouden moeten worden. In werkelijkheid blijft dat bedrag volgens de bond steken op slechts 60 tot 75 miljoen euro.
Een kleine amateurclub als Roda '46 heeft geen mensen die hun oud-spelers over de hele wereld blijven volgen. "We hadden het er pas nog over: moeten we dat eigenlijk zelf doen of is er een systeem voor van de KNVB of iets dergelijks?"
Dat systeem was er niet. Zelfs eredivisieclubs worstelen ermee. "Grote clubs als Ajax hebben iemand in dienst die drie dagen per week transfers van oud-spelers in de gaten houdt", zegt Jasper van Leeuwen, technisch directeur van FC Volendam. "Wij hebben daar de capaciteit niet voor. We volgen het voetbalnieuws, maar het is wel een beetje ongestructureerd. Van kleinere transfers missen we vast wel iets."
10.000 euro uit Saudi-Arabië
Bij de Amsterdamse semi-profclub Zeeburgia probeert voorzitter Huub Wilbrink de oud-spelers zo goed mogelijk te volgen. Maar zelfs als hij wel in de gaten heeft dat een oud-speler een transfer maakt, is het geen zekerheidje dat het geld binnenkomt.
Al anderhalf jaar wacht Zeeburgia op geld uit Saudi-Arabië. Zo'n 10.000 euro moet de club nog krijgen, dankzij de transfer van hun voormalige pupil Aschraf El Mahdioui van het Poolse Wisla Krakow naar het Saudische Al-Taawoun FC. Maar ondanks herhaaldelijk aandringen van de KNVB, blijft het stil vanuit de nummer 5 van de Saudische competitie.
Het is niet de eerste keer dat een buitenlandse club Zeeburgia niet betaalt voor de opleiding. Met hulp van de Nederlandse voetbalbond KNVB voerde Wilbrink al eens een proces tegen een Letse club. Het resultaat: een transferverbod voor de Baltische wanbetaler.
FIFA Clearing House
Een nieuw prestigeproject van de FIFA moet een einde maken aan het mislopen van geld. Sinds dit jaar moet elke club die een speler koopt verplicht 5 procent van de transfersom overmaken naar het zogeheten FIFA Clearing House. Dit onderdeel van de FIFA controleert of er geen fout geld in het spel is en zorgt ervoor dat de opleidingsclubs netjes hun deel krijgen.
Bij Zeeburgia is de eerste meevaller al een feit. "Onlangs kreeg ik opeens een mailtje binnen over Bai Kamara", zegt Wilbrink. De 22-jarige linksbuiten speelde tot zijn 15e bij Zeeburgia. "Hij heeft een transfer gemaakt naar een club in Egypte. Dat is een transfer die we zonder het Clearing House hadden gemist." Het levert de club een paar duizend euro op. "Daar kan je toch weer heel wat ballen van kopen."
