Meer verdenkingen tegen asielzoekers vanwege misdrijf
De politie heeft vorig jaar 5700 keer misdrijven geregistreerd waarbij de verdachte op het moment van het misdriijf verbleef in een asielzoekerscentrum of een andere locatie van het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA). Dat is een stijging van 38 procent ten opzichte van 2021, zo stelt het onderzoekinstituut van het ministerie van Justitie (WODC) in zijn jaarlijks onderzoek naar incidenten en misdrijven door asielzoekers. Die toename is geheel in lijn met de stijging van de gemiddelde bezetting van die locaties (39 procent).
In 2022 verbleven in totaal 83.000 asielzoekers voor korte of langere tijd in een azc of in de (crisis)noodopvang. Van hen werden 2300 unieke personen op enig moment verdacht van een misdrijf; 3 procent van het totaal aantal mensen in de COA-locaties. Het WODC noemt dat "een klein deel", gegeven het feit dat er bovengemiddeld veel mannen en jongvolwassenen in de asielprocedure zitten. Ook onder Nederlanders met dat profiel is er meer criminaliteit dan gemiddeld in de bevolking.
44 procent van Algerijnse asielzoekers verdacht
De mate van betrokkenheid bij misdrijven verschilt echter enorm tussen de verschillende nationaliteiten in de asielopvang. De groep met het hoogste aandeel komt uit Algerije (44 procent van het totaal aantal in de opvang), Marokko (33 procent) en Tunesië (31 procent).
Dat sluit aan bij de onrust in plaatsen als Ter Apel en het Brabantse Budel over de ernstige overlast die met name Noord-Afrikaanse jonge mannen veroorzaken die weinig kans maken op een verblijfsvergunning. Ook de aard van de meeste gerapporteerde misdrijven wijst daarop; het gaat in de eerste plaats om winkeldiefstallen. De gemeente Westerwolde, waar Ter Apel in ligt, is afgezet tegen het aantal inwoners inmiddels de Nederlandse gemeente met de meeste meldingen van dat soort diefstal.
Meer incidenten bij minderjarigen
Behalve naar de misdrijven keken de onderzoekers ook naar de betrokkenheid van asielzoekers bij "incidenten" zoals fysieke, verbale en non-verbale agressie. Ook deze categorie steeg; met 42 procent. De incidenten vormen echter een complexer begrip, omdat er ook "verbale suïcidedreiging en zelfdestructieve acties" onder vallen.
Bij die incidenten was bijna een kwart van de alleenstaande minderjarige vreemdelingen (amv'ers) betrokken. Dat is een hoog percentage als je bedenkt dat zij maar 4 procent van de gemiddelde bezetting in de opvang voor hun rekening namen.
Volgens het rapport speelt daarbij mogelijk "een registratie-effect"; bij deze groep is sprake van bovengemiddeld veel toezicht en handhaving. "En daarbij weet je dat in die leeftijd bij alle nationaliteiten meer speelt dan bij bijvoorbeeld ouderen", zegt onderzoeker Djamila Schans.
Reactie staatssecretaris
In een reactie benadrukt staatssecretaris Van der Burg (VVD) er hard aan te werken dat overlastgevende asielzoekers in Nederland zo snel mogelijk door de asielprocedure worden gehaald en na afwijzing daarvan zo snel mogelijk naar het land van herkomst worden gestuurd. Dat geldt extra sterk voor Algerijnen.
