Zo verliep het symposium dat minister Wiersma de kop kostte

• Simone Gideonse

  redacteur Online

De Dag van het Praktijkonderwijs is één van de laatste publieke optredens geweest van Dennis Wiersma. De minister voor Primair en Voortgezet Onderwijs trad gisteren af na nieuwe beschuldigingen van "mondelinge en fysieke intimidatie". Wat gebeurde er op het symposium dat hem uiteindelijk de kop kostte? Over een onverwachte binnenkomst, het omgooien van het programma en een sfeer die veranderde.

Het was op 12 juni een drukbezochte dag in Bussum om het 25-jarig jubileum van het praktijkonderwijs te vieren. Twee zalen van theatercomplex Spant! waren gevuld met docenten, bedrijven en leerlingen die samen kwamen om kennis uit te wisselen over het praktijkonderwijs. De NOS sprak uitgebreid met zestien aanwezigen.

Er was muziek, cabaret en een informatiemarkt. Gastsprekers wierpen hun licht op verschillende onderwijsonderwerpen. Lange tijd was het volgens de aanwezigen onduidelijk of minister Wiersma ook zou komen.

Gedragsbioloog Patrick van Veen was de spreker voor de pauze. Hij eindigde zijn toespraak met het advies om met elkaar in gesprek te gaan: "Ik had het erover dat leerkrachten meer aandacht voor elkaar moeten hebben." Een half uur pauze was daar een mooie gelegenheid voor.

Erg onbeleefd

Maar het liep anders. "Plotseling bleek dat Dennis Wiersma er eerder was", zegt Marleen van Schie van cabaretduo Buro Pinkenbiest. Ze stond in de coulissen. "Er was een fijne sfeer, iedereen was goed gemutst en dan komt hij de sfeer veranderen."

De pauze moest halsoverkop ingekort worden, want Wiersma wilde meteen het podium op: "Hij kwam aan en toen vertelden mijn collega's dat hij op dat moment in het programma wilde, terwijl hij pas een uur later aan de beurt was", aldus Van Schie.

Een paar bronnen die anoniem willen blijven vertellen dat het er "erg onbeleefd" aan toe ging. Twee leden van de organisatie hebben bij het ministerie melding gemaakt van mondelinge en fysieke intimidatie door Wiersma. De fysieke intimidatie wordt door de mensen die de NOS heeft gesproken niet herkend. De organisatie bevestigt dat er een incident heeft plaatsgevonden tussen de minister en medewerkers van de organisatie. Over de aard daarvan wil de organisatie niets kwijt.

"We waren er redelijk verbolgen over", zegt Van Schie. "Het had al een heel voortraject. Hij zou wel komen, niet komen, wel komen. Het was al een wiebelig onderdeel."

Kritische vragen

Volgens het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap is er geen sprake van geweest dat de minister niet zou komen: "Er was overleg over het tijdstip van optreden. Maar het is nooit aan de orde geweest dat we het gingen afzeggen."

Toen de minister op het symposium aankwam, was de pauze net ingegaan. "Ik moest de mensen in korte tijd weer naar binnen spelen", aldus de pianist van de dag.

In een video van de Sectorraad Praktijkonderwijs is te zien hoe Wiersma breed lachend het podium betreedt. Hij gaat in gesprek met een leerling uit het praktijkonderwijs en met interviewer van de dag André Dokman. "Ik zag een vrij gespannen gesprek op het podium. Er werden kritische vragen gesteld", vertelt Van Veen.

Vraag over ophef

Dokman wist tijdens zijn gesprek met Wiersma dat er zojuist achter de schermen een incident had plaatsgevonden: "Ik heb er toen wel iets van meegekregen." Aan het einde van het gesprek vroeg hij aan Wiersma: "Nu heeft u de laatste maanden behoorlijk onder vuur gelegen als beginnend minister. Kunt u met ons delen hoe u daarop terugkijkt?"

Een vraag die een toespeling lijkt te zijn op het incident dat kort daarvoor heeft plaatsgevonden. Toch was dat volgens Dokman niet het geval: hij had de vraag voorbereid. Wiersma leek erdoor verrast: "Poeh, ik dacht: we gaan een heel ander hoekje op." Hij wil er niks aan toevoegen omdat het aan mensen raakt en hij met hen in gesprek is.

De organisatie bevestigt dat de vragen vooraf met het ministerie zijn gedeeld en besproken: "Dat was al ruimschoots voor het congres. Het betrof ook deze laatste vraag", zegt organisator Nicole Teeuwen.

Na het incident heerste er "ongeloof". "Eigenlijk maak je misbruik van je status", vindt Van Schie. "Je hoopt dat als je iemand meemaakt, dat het meevalt. Maar dit bevestigde zijn pittige karakter."

Officiële melding

De Sectorraad Praktijkonderwijs schrijft in een nieuwe verklaring dat de zaak met het aftreden van de minister voor hen nog niet is afgedaan: "Onze medewerker verdient het om zelf door het ministerie van OCW gehoord te worden over het incident, vandaar dat we besluiten nu de route van een officiële melding te vervolgen."

Er zou een gesprek plaatsvinden tussen de minister en de betrokkenen. "Of er nog een gesprek met Dennis Wiersma gaat plaatsvinden, is op dit moment onduidelijk", zegt de sectorraad.

Het ministerie geeft aan dat het gesprek nog steeds zal plaatsvinden, maar niet met Wiersma. "Dat gaan we namens het ministerie doen. Wie het doet, weten we nog niet. Maar Wiersma zal dat namens ons niet doen." Hij kan dat overigens nog wel op persoonlijke titel doen.

Zolang Wiersma nog niet is opgevolgd, neemt minister Dijkgraaf van Onderwijs zijn taken over.