Shell in spagaat: beleggers in VS tevredenstellen en 'Parijs' nakomen

• Rob Koster

  Economieverslaggever

De top van Shell is neergestreken in New York voor een charmeoffensief richting grote Amerikaanse beleggers. Het inmiddels volledig Britse olie- en gasbedrijf kampt met een structurele onderwaardering van het aandeel, in vergelijking met de grote Amerikaanse oliebedrijven zoals ExxonMobil.

Voorafgaand aan deze zogenoemde Capital Markets Day liet bestuursvoorzitter Wael Sawan in een persbericht weten dat de olieproductie tot 2030 niet omlaag gaat zoals eerder wel was aangekondigd. Verder gaat de productie van (vloeibaar) gas omhoog, stijgt de winstuitkering voor aandeelhouders en moeten de kosten bij Shell omlaag. Het brengt Shell in een spagaat, want tegelijkertijd zegt het bedrijf dat het zich blijft committeren aan de klimaatdoelen.

Begin dit jaar draaide ook het Britse BP de voorgenomen inkrimping van de olieproductie terug. Terwijl politici, pensioenfondsen en klimaatactivisten in Europa de grote energiebedrijven oproepen om hun productie in fossiele brandstoffen af te bouwen, zit op korte termijn de meeste winst in olie en gas. Shell liet al eerder weten dat veel duurzame energieprojecten voorlopig geen of veel minder winst opleveren. De inkomsten van de productie en de verkoop van olie en gas zijn volgens het bedrijf noodzakelijk om de toekomstige investeringen in duurzame energie te kunnen betalen.

Ondertussen bouwt Shell de totale investeringen met zo'n drie miljard dollar af en moeten ook de kosten met een vergelijkbaar bedrag omlaag gebracht worden. De aandeelhouders worden daarentegen beloond met een dividendverhoging van 15 procent.

Shell verhoogt de winstuitkering verder door zelf voor 5 miljard dollar aan eigen aandelen in te kopen. Op deze manier hoopt het bedrijf de waarde van het aandeel Shell verder op te krikken en het verschil met de Amerikaanse concurrentie te verkleinen. De beurzen reageerden vanochtend op het nieuws met een kleine verhoging van het aandeel Shell.

Terwijl de productie van (vloeibaar) gas omhoog gaat en die van olie voorlopig nog niet omlaag, zegt Shell vast te houden aan het doel om in 2050 geen CO2 meer uit te stoten. De komende twee jaar investeert het bedrijf 10 tot 15 miljard dollar in de productie van biobrandstoffen, waterstof, laadpalen voor elektrische auto's en het afvangen en opslaan van CO2. "We investeren in de leveringszekerheid van energie voor consumenten voor nu en in de vele komende jaren, terwijl we Shell transformeren naar een bedrijf met een lage CO2 toekomst", aldus Wael Sawan.

Oprichter Mark van Baal van de activistische aandeelhoudersvereniging Follow This, reageert verbijsterd op het nieuws van Shell: "Ze gaan fossiel vergroten terwijl ze in lijn met het het akkoord van Parijs zouden moeten halveren. Deze strategie ligt op ramkoers met Parijs. Ben van Beurden -de vorige Shell-topman- deed nog alsof; de nieuwe bestuursvoorzitter denkt dat doen alsof slecht is voor de beurskoers."

Ook Milieudefensie, dat Shell eerder via een rechterlijke uitspraak dwong om de CO2-uitstoot omlaag te brengen, noemt de strategie van de nieuwe bestuursvoorzitter Wael Sawan "onbegrijpelijk." Shell beargumenteert dat het de doelstelling tot 2030 elk jaar 1-2 procent minder olie te produceren al gehaald heeft, maar dan acht jaar eerder.

De spagaat om aan de ene kant in Europa een beeld te creëren van een duurzaam energiebedrijf en tegelijkertijd in de Verenigde Staten te laten zien dat Shell de volle winst op olie en gasproductie wil halen is ingewikkeld. Een oplossing zou volgens sommige analisten kunnen zijn om het bedrijf te splitsen in een fossiele en een duurzame tak. Shell wijst dit vooralsnog af omdat de winst van olie en gas de duurzame investeringen moet betalen. Shell heeft eerder laten weten dat zolang er vraag is naar olie en gas, afname van de productie zorgt voor verplaatsing naar andere olie- en gasbedrijven.