Tribunaal: verdachte Rwandese genocide geestelijk te zwak om terecht te staan

Een belangrijke verdachte van de genocide in Rwanda in 1994 hoeft niet meer terecht te staan voor het straftribunaal in Den Haag. De rechters hebben bepaald dat Félicien Kabuga vanwege zijn zwakke geestelijke gezondheid ongeschikt is om "op betekenisvolle wijze deel te nemen aan het proces".

Dat betekent niet dat de strafzaak helemaal stopt. Het tribunaal zal het proces nog wel doorlopen om vast te stellen wat Kabuga's rol was in de genocide.

Zijn leeftijd is niet bekend, maar waarschijnlijk is Kabuga ver over de tachtig. Tijdens de genocide van 1994 zou hij Hutu-milities hebben bewapend en hebben opgeroepen tot het doden van de Tutsi-minderheid.

Kabuga regelde financiën voor een invloedrijke militie en liet miljoenen kapmessen importeren, die gebruikt zijn bij moordpartijen. Ook liet hij een radiozender opzetten die haatpropaganda uitzond en de bevolking aanzette om medeburgers te vermoorden. Bij de genocide zijn naar schatting meer dan 800.000 mensen gedood.

Na twintig jaar op de vlucht te zijn geweest, werd Kabuga in 2020 opgepakt in Frankrijk. Hij werd aangeklaagd voor onder meer genocide en moord, waarvoor hij levenslang had kunnen krijgen.

In deze terugblik is te zien hoe de etnische onrust in Rwanda ontaardde in de verschrikkingen van de genocide (sommige beelden kunnen als schokkend worden ervaren):

In maart werd het proces tegen Kabuga stilgelegd, nadat zijn advocaten hadden betoogd dat hij mentaal niet meer in staat was terecht te staan. Medisch deskundigen die Kabuga hebben onderzocht in het detentiecentrum in Den Haag stelden vervolgens vast dat hij aan dementie lijdt, en dat hij alleen maar verder achteruit zal gaan.

Het straftribunaal heeft nu besloten dat de verdachte daarom niet meer terecht kan staan en dus ook niet veroordeeld zal worden. Wel komt er een procedure die "zoveel als mogelijk is op een proces lijkt, maar zonder de mogelijkheid van een veroordeling", aldus het tribunaal.