BBC: veel vrouwen en meisjes in Afghanistan kampen met zelfmoordgedachten
De uitzichtloze situatie van meisjes en vrouwen in Afghanistan leidt bij veel van hen tot zelfmoordgedachten. Dat blijkt uit verhalen van Afghaanse vrouwen die met de BBC spraken over hun situatie. De Britse omroep sprak ook nabestaanden van vrouwen en meisjes die afgelopen maanden zelfmoord hebben gepleegd.
Uit de gesprekken blijkt dat het sombere toekomstbeeld een mentale gezondheidscrisis veroorzaakt onder een groot deel van de bevolking. Officiële cijfers over het aantal zelfmoorden worden niet bijgehouden. Dat mag niet, zegt een psychiater tegen de BBC, "maar ik kan wel zeggen dat je nauwelijks iemand kunt vinden die niet lijdt aan een psychische aandoening".
Niet meer naar school
In de zomer van 2021 grepen de Taliban de macht in Afghanistan. Sindsdien worden de rechten van vrouwen steeds meer ingeperkt, ondanks beloftes van de nieuwe machthebbers dat de regels minder streng zouden worden dan in de periode 1996-2001. Toen waren de Taliban ook aan de macht. Inmiddels mogen meisjes geen hoger onderwijs meer volgen.
Er is sprake van een epidemie van zelfmoordgedachten in het land, zegt een psycholoog, die net als de andere geïnterviewden om veiligheidsredenen niet bij haar echte naam genoemd wordt. Ze ontving binnen twee dagen na de aankondiging dat vrouwen voortaan niet meer naar de universiteiten mochten 170 hulpverzoeken van vrouwen. Nu gaat het om tientallen per week, vooral van vrouwen en meisjes.
"De meeste meisjes in mijn klas hebben zelfmoordgedachten", vertelt een meisje. "We lijden allemaal aan depressie en angst. We hebben geen hoop." Een ander vertelt hoe ze een zelfmoordpoging overleefde. Nu ze moet thuisblijven zonder opleiding of toekomst lijkt het alsof niets er meer toe doet, zegt de tiener.
Die uitzichtloosheid leidde ertoe dat zijn dochter op de eerste schooldag van het jaar zelfmoord pleegde, zegt een vader. "Tot die dag geloofde ze dat de scholen op den duur weer open zouden gaan voor meisjes." Toen dat niet het geval bleek te zijn, wist zijn dochter niet hoe ze ermee om moest gaan.
'We zijn in leven, maar leven niet'
Vorige maand brachten VN-gezanten een bezoek aan Afghanistan. Na afloop deelden ook zij hun zorgen over de berichten over het stijgende aantal zelfmoorden.
"We zijn in leven, maar leven niet", citeert de VN een van de vrouwelijke gesprekspartners na het bezoek. Veel vrouwen die de VN sprak beschreven hun situatie als 'leven onder huisarrest'.
De VN maakte vandaag bekend dat het budget voor hulp aan Afghanistan wordt verlaagd van 4,6 naar 3,2 miljard dollar, mede vanwege de beperkingen die de Taliban-regering oplegt aan vrouwelijke hulpverleners.
Dit voorjaar hield de VN ruim 3300 Afghaanse medewerkers, zowel mannen als vrouwen, die voor de organisatie werken in Afghanistan thuis. De VN deed dit als protest tegen het besluit van de Taliban om Afghaanse vrouwen te verbieden voor de VN te werken.
Vrouwenmoord
Er zijn nog enkele sectoren waar vrouwen wel mogen werken, zoals in de gezondheidszorg. Vrouwen mogen alleen door vrouwelijke artsen worden behandeld. Maar de vrouwelijke studenten die een opleiding volgden voor deze beroepen zijn daar nu van uitgesloten. "Als de beperkingen niet snel worden teruggedraaid, kan dit leiden tot een groot aantal sterfgevallen die te voorkomen zijn en die neerkomen op vrouwenmoord", schrijft de VN.
Dat lijkt nu ook al te gebeuren. Zo vertelt een vader over zijn dochter die arts wilde worden. Toen ze geen toelatingsexamen mocht doen voor de universiteit verloor ze alle hoop, zegt hij. Ook zij pleegde zelfmoord.
Vergiftigd
De Taliban lieten de VN-delegatie weten dat ze werken aan het heropenen van meisjesscholen, maar noemden geen termijn. Voorlopig mogen meisjes dus alleen naar de basisschool en ook dat is niet zonder gevaar.
Op twee scholen werden afgelopen weekend ongeveer tachtig meisjes vergiftigd. Ze zijn naar het ziekenhuis gebracht en allemaal hersteld, zegt de lokale politie.
In buurland Iran zijn sinds november talloze vergiftigingen op scholen geweest. De vergiftigingen op de Afghaanse scholen zijn de eerste sinds de machtsovername. Onder de vorige regering waren er meerdere vergiftigingen op meisjesscholen.
