FIOD-onderzoek naar grote illegale tv-aanbieder begon met 'kleinere vis'
In Nederland en in tal van andere Europese landen gingen dinsdag honderdduizenden tv- en computerschermen op zwart. Dat was het gevolg van een inval door de FIOD in een datacenter in Den Helder, waarbij vier verdachten uit die stad en Almere werden aangehouden.
Het startsein voor het FIOD-onderzoek was een aangifte van Stichting Brein, die opkomt voor de houders van auteursrechten. "Wij hadden een kleinere vis waarvan wij wel wisten, als je daaraan gaat krabben komt er misschien meer", zegt Brein-directeur Tim Kuik. "Uit dat FIOD-onderzoek is deze veel grotere vis gekomen."
Die 'grotere vis' haalde via tv-schotels en abonnementen onder meer tal van tv-zenders en streamingdiensten binnen. Die werden via de servers in Den Helder verspreid naar een enorme hoeveelheid klanten in Europa.
De klanten hadden zo thuis voor slechts 10 euro per maand toegang tot duizenden tv-zenders en sportkanalen uit binnen- en buitenland en ook tot series en films van betaaldiensten als Disney+, Netflix en Videoland.
De consumenten moesten voor hun internet-tv bij bel- of elektronicawinkels een kastje en een abonnement aanschaffen. Daarmee kregen ze via een website van een aanbieder toegang tot de illegale content. Volgens Brein liepen de rechthebbenden door deze 'digitale piraterij' alleen al in Nederland tientallen miljoenen euro's mis.
Honderdduizend euro
Brein maakt jacht op de aanbieders door zich voor te doen als consument. De afgelopen jaren konden op die manier zo'n 350 handelaren worden opgespoord. Die moesten hun praktijken staken en kregen een schikking voorgelegd die tot 100.000 euro kon oplopen.
Brein probeert ook de grote vissen te achterhalen: de organisaties achter de aanbieders. De aanbieders werken vaak niet mee, uit angst voor wraak. Het is immers een criminele wereld waarin veel geld omgaat. Het verlagen van het schikkingsbedrag wil dan weleens helpen, zegt directeur Kuik. Daarnaast heeft Brein specialisten in dienst die op internet informatie weten te achterhalen.
Opsporing
Pas bij voldoende aanknopingspunten stapt Brein naar het Openbaar Ministerie. Brein-directeur Kuik: "Dan moet je opsporingstechnieken inzetten die de strafrechtelijke autoriteiten wel hebben. Die kunnen natuurlijk telefoons en internet tappen, observaties doen enzovoorts. En dan krijg je uiteindelijk zo'n inval waarbij je aanhoudingen krijgt en waarbij zaken in beslag worden genomen. Dan ontstaat een veel beter beeld van de totale omvang van wat daar is gebeurd."
Als het tot een veroordeling komt, kunnen de daders schadeclaims verwachten van mensen en organisaties die inkomsten zijn misgelopen. Brein coördineert die claims. Diverse rechthebbenden hebben zich al gemeld.
Geen beeld meer
Sinds de inval van dinsdag zijn tientallen sites van aanbieders offline, omdat het datacentrum in Den Helder geen beeld meer aanlevert. De klanten van deze aanbieders zijn hun geld kwijt.
"Er zijn andere organisaties die op de achtergrond deze illegale handel organiseren, maar dit was wel de grootste", zegt Kuik. "We verwachten natuurlijk dat anderen in dat gat gaan springen. Je blijft daarmee wel aan de gang."
