Duitse overheid treedt op tegen Letzte Generation, wat is dat voor klimaatgroep?

• Joey Frankhuisen

  Bureau Berlijn

Waar klimaatactivisten in Nederland sporadisch een weg blokkeren, is dit in Duitsland dagelijkse kost. De actiegroep Letzte Generation (Laatste Generatie) is daarvoor verantwoordelijk. De klimaatactivisten voerden het aantal wegblokkades de afgelopen maand flink op.

Al maandenlang speelt de discussie of de actiegroep bestempeld moet worden als criminele organisatie. Letzte Generation ziet de parlementaire democratie als ongeschikt voor het aanpakken van de klimaatcrisis en heeft burgerlijke ongehoorzaamheid hoog in het vaandel staan.

De politie deed vanochtend invallen bij vijftien woningen van klimaatactivisten. Er werden geen arrestaties verricht. De politie zoekt mensen, van 22 tot 38 jaar, die worden verdacht van het werven van fondsen om misdaden te financieren. Twee activisten worden daarnaast verdacht van het saboteren van een oliepijpleiding in april vorig jaar. De website van de actiegroep is door de politie uit de lucht gehaald.

Max Wallstein, persvoorlichter van Letzte Generation, zegt dat alle leden erg geschrokken zijn van de politie-invallen. Wallstein: "We voeren al onze acties transparant en vreedzaam uit. Wij worden nu gecriminaliseerd, maar het echte gevaar ligt bij de mensen die nog steeds niet genoeg doen om klimaatverandering tegen te gaan."

Als reactie op de invallen kondigde Letzte Generation meerdere protestmarsen aan. Op hun twitterkanaal vragen de klimaatactivisten wanneer er beslag wordt gelegd op de fossiele fondsen van de overheid.

Verkeer in Berlijn stilleggen

De invallen komen een maand nadat Letzte Generation aankondigde het aantal acties in Berlijn flink op te voeren. Ze blokkeren geregeld meer dan tien wegen per dag. Het motto: we willen het verkeer in Berlijn stilleggen, om de regering in beweging te krijgen.

Concreet eist Letzte Generation onder meer dat er een snelheidslimiet van honderd kilometer per uur wordt ingevoerd op de Duitse snelwegen en dat Duitsers voor negen euro per maand onbeperkt van het openbaar vervoer gebruik kunnen maken. Ook willen ze de instelling van een burgerraad om noodmaatregelen uit te werken.

Hoeveel leden Letzte Generation exact heeft, is niet bekend. Zelf zegt de groep dat zo'n 1200 activisten actief meewerken aan de acties.

Letzte Generation niet populair

Uit een enquête blijkt dat Letzte Generation niet populair is. Driekwart van de Duitsers staat niet achter hun acties. Slechts vijf procent steunt hun acties volledig.

Volgens socioloog Dieter Rucht, die maatschappelijke bewegingen en politieke protesten onderzoekt, komt dit door de manier waarop de beweging actie voert. Rucht: "Het overgrote deel van de Duitsers is voor een strenger klimaatbeleid, maar het doelbewust overtreden van de wet valt niet goed. Daarnaast zijn Duitsers bang dat de acties juist afleiden van het thema klimaatbescherming."

Raphael Thelen, voltijd klimaatactivist voor Letzte Generation, zegt dat de mening van de Duitse bevolking voor hen geen verschil maakt. "In de grondwet staat dat de regering verplicht is om het klimaat te beschermen. Wij willen de regering dwingen zich hieraan te houden. Mensen kunnen het niet eens zijn met de acties, maar een meerderheid is niet nodig." Voordat Thelen zich volledig op klimaatactivisme stortte, was hij klimaatjournalist voor verschillende bladen, waaronder der Spiegel en die Zeit.

Grote klimaatbeweging

Dat deze beweging juist in Duitsland ontstaat, is volgens Rucht geen toeval. Rucht: "Een oorzaak is dat de klimaatbeweging in Duitsland al een tijd lang erg groot is. Veel klimaatbewegingen gingen Letzte Generation voor. De antikernenergiebeweging speelde een belangrijke rol in het afbouwen van kernenergie en brak ook doelbewust de wet om dit te bereiken. Een andere reden dat de Duitse industrie veel schadelijke stoffen uitstoot."

Of de acties van Letzte Generation echt verandering teweeg kunnen brengen, vindt socioloog Rucht moeilijk te zeggen. "Veel mensen in Duitsland zijn voor klimaatbescherming en er zijn ook veel klimaatbewegingen naast de Letzte Generation", zegt Rucht. "Daarnaast zitten er grote politieke partijen in de regering die een strenger klimaatbeleid willen. Veranderingen zullen niet alleen komen door een kleine groep als Letzte Generation, maar door verschillende factoren."