Coalitiepartij in België wil spaarrente koppelen aan rente van ECB

In België begint de politiek zich te roeren over de nog altijd magere rente die spaarders bij de bank krijgen. Regeringspartij Vooruit wil wettelijk geregeld krijgen dat de rente op reguliere spaarbankboekjes wordt gekoppeld aan de hoogte van de beleidsrente bij de Europese Centrale Bank (ECB). In het plan van de kleine coalitiepartij zou de spaarrente bij banken niet meer dan 2 procent mogen verschillen van de ECB-rente.

Fractieleidster Melissa Depraetere van Vooruit zegt in dagblad De Standaard dat zij morgen in het wekelijkse kabinetsoverleg een wetsvoorstel wil doordrukken om de ECB- en spaarrentes "aan elkaar vast te klikken", met een verschil van maximaal 2 procent. Dit zou in de huidige praktijk betekenen dat de spaarrente in België nu zou uitkomen op minimaal 1,25 procent.

Banken moeten het spaargeld dat zij niet in leningen kunnen uitzetten verplicht bewaren bij de ECB in Frankfurt. Hier was de rente tot aan eind 2019 negatief, omdat de ECB hiermee probeerde de economie in Europa aan te jagen. Maar door de hard oplopende inflatie staat de ECB-rente op 3,25 procent.

Net als in Nederland blijven de spaarrentes in België flink achter. Dat de Belgische banken ondertussen weer hoge winsten maken zit veel spaarders dwars, mede omdat de hypotheekrentes juist weer flink oplopen.

Wetsvoorstel

Depraetere denkt de momenteel sceptische coalitiegenoten Open VLD en CD&V te kunnen overtuigen, zoals dit de kleine partij eerder ook lukte met de hoge tarieven op energie. In het Belgische parlement zouden de partijen Groen en PS het wetsvoorstel steunen.

Onduidelijk is wat er bij het eventueel aannemen van de wet moet gebeuren met de wettelijke basis in België voor spaarrente. Die mag niet lager gaan dan 0,1 procent. Dit zorgde ervoor dat banken bij de jarenlange negatieve ECB-rente in België meer verlies leden op hun spaartegoeden dan banken in bijvoorbeeld Nederland.

Opmerkelijk is wel dat de Belgische centrale bank als toezichthouder onlangs in het jaarverslag kritisch was over de toen nog gemiddelde rente van 0,25 procent op spaarboekjes. "Op termijn zou de vergoeding voor spaargeld dicht bij de marktrente moeten liggen. Mocht dat niet zo zijn, dan wijst dat op te weinig concurrentie tussen de Belgische banken", verklaarde gouverneur Pierre Wunsch bij de Vlaamse omroep VRT.

Dat spoorde minister Vincent van Peteghem van Financiën aan om de banken vorige week in een brief te wijzen op de maatschappelijke onvrede over hun hoge winsten en lage spaarrentes. "Minister Van Peteghem mag zoveel brieven schrijven als hij wil, we weten allemaal dat banken daar niet van onder de indruk zijn. De minister moet zelf ingrijpen", zo wierp Depraetere tegen in Het Nieuwsblad.

Op het matje

Ook in Nederland is het gemopper over de lage spaarrente niet van de lucht, nadat grootbanken ING en ABN Amro onlangs hoge kwartaalwinsten bekend hadden gemaakt. Ook hier wilde de minister van Financiën de banken op het matje roepen. In de Tweede Kamer kondigde minister Sigrid Kaag dat ze van de banken wil horen wanneer de spaarrente omhoog gaat.

Christine Lagarde, president van de Europese Centrale Bank (ECB), benadrukte vervolgens in een interview in tv-programma Buitenhof dat spaarders gewoon moeten overstappen als zij bij hun huidige bank ontevreden zijn over hun spaarrente. In Nederland is hiervoor een speciale overstapservice ingesteld. Overigens kondigden ING en Rabobank deze week aan hun spaarrentes binnenkort op te krikken naar 1 procent.