Advocaten bezorgd over hun veiligheid: meer vraag naar veiligheidsmaatregelen

De Nederlandse Orde van Advocaten ziet dat er onder advocaten veel meer vraag is naar allerlei veiligheidsmaatregelen. Zo melden zich per week twee advocaten bij een speciaal noodnummer, lopen er advocaten rond met een noodknop en is er veel vraag naar speciale weerbaarheidstrainingen. Ook komt er een speciale 'vertrouwensadvocaat'.

Dat zegt Jeroen Soeteman, bestuurder bij de Nederlandse Orde van Advocaten en zelf strafrechtadvocaat. De afgelopen jaren kwam de veiligheid van advocaten meermaals in het nieuws, onder meer door de moord op Derk Wiersum en de arrestatie van Inez Weski, de advocaat van Ridouan Taghi.

Of die gebeurtenissen ook een direct verband hebben met de grotere vraag naar trainingen en veiligheidsmaatregelen is lastig te zeggen. "De maatschappij is verhard, de criminaliteit is verhard. Daar moeten advocaten zich zeer bewust van zijn", zegt Soeteman tegen de NOS, na berichtgeving in De Telegraaf.

"We hebben net 600 trainingen aangeboden voor beginnende advocaten", zegt hij over de weerbaarheidstrainingen. Advocaten leren op zo'n training hoe ze om moeten gaan met agressie en bedreiging. "Alle plekken waren direct ingetekend." Volgens Soeteman waren de beschikbare plekken veel sneller vol dan afgelopen jaren. "We vinden dat je al vanaf je eerste jaar bewust moet zijn van de risico's."

Nieuwsuur keek eind 2021 mee bij een weerbaarheidstraining:

Ook maken advocaten veel gebruik van een speciaal noodnummer. Vanuit dat nummer zijn er directe contacten met het Openbaar Ministerie, de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid en met lokale dekens. Advocaten kunnen dat nummer bellen als zij een dreiging ervaren. Gemiddeld twee advocaten per week doen dat.

Soeteman: "Dat kan vanuit de eigen cliënt komen of van een wederpartij. We hebben vorig jaar onderzoek gedaan en de helft van de advocaten ervaarde een dreiging, intimidatie of zelfs fysieke agressie."

Een eigen cliënt kan een advocaat bijvoorbeeld onder druk zetten om iets te doen. En een tegenpartij kan bijvoorbeeld zo boos zijn dat de woede zich richt op de advocaat van de ander. Dat gebeurt met name bij zaken waar veel emotie in zit.

"Faillissementen, scheidingen, procedures rond kinderen", zegt Soeteman. "En dan komen er bedreigingen per mail, telefonisch of wordt het fysieke agressie."

Noodknop

Een speciaal team van de advocatenorde inventariseert de dreiging en kijkt wat er nodig is. Dat varieert van een noodknop en acute beveiliging, tot doorverwijzen naar de lokale advocatendeken. De advocatenorde gaat er daarna zelf tussenuit. "Wij luisteren, inventariseren en kijken wie het het beste kan oppakken."

Hoeveel advocaten een noodknop hebben, wil Soeteman niet zeggen. Een alarmcentrale luistert in het geval van nood mee, ziet de locatie van de advocaat en kan indien nodig de politie inschakelen.

Vanwege de toenemende druk op de advocatuur gaat de advocatenorde ook vertrouwensadvocaten aanstellen. Dat zijn collega's die een advocaat vertrouwelijk kan bellen om een kwestie voor te leggen. Soeteman: "Bijvoorbeeld als een cliënt je onder druk zet of als je zorgen hebt over de veiligheid op de langere termijn. Zo hopen we dit in de breedte aan te bieden, zodat elke advocaat iemand kan spreken."